Koen Geens: Mijnheer de eerste minister, mevrouw en mijnheer de minister, ten eerste, als een verijdelde aanslag in het nieuws komt, is dat opmerkelijk. Verijdelde aanslagen hoeven eigenlijk niet in het nieuws te komen. Zij hebben immers niet plaatsgehad.

Ten tweede, de diensten hebben duidelijk goed hun werk gedaan. Het OCAD had voorspeld dat er 218 dreigingen waren en dat het risico vooral bij jongeren zat. Dat is gebleken. De Veiligheid van de Staat heeft samengewerkt met buitenlandse diensten en heeft ontdekt dat er in het binnenland mensen waren die een aanslag planden. De federale gerechtelijke politie is adequaat opgetreden en ook de onderzoeksrechter is onmiddellijk opgetreden en heeft gezegd dat er zelfs een poging tot terroristische moord was – artikel 51 van het Strafwetboek. Alles bij elkaar hoeven wij daarover dus niet veel te zeggen. Alles heeft gewerkt.

Er is ook geen enkele reden voor triomfalisme, voor alle duidelijkheid. Het zwarte beest is er nog altijd en het zal er – het spijt mij – binnen 30 jaar nog altijd zijn. Het was er 30, 40 jaar geleden ook. Het was links, het was rechts. Het is er altijd geweest en zal er altijd blijven.

Ik heb uw beleidsverklaringen gelezen, mevrouw en mijnheer de minister. Mijn vraag is hoe in Antwerpen de JDC’s en de JIC’s hebben gewerkt, want zij werkten vroeger alleen in Brussel. Werkt dat nu ook elders?

Er zijn extra middelen voor het OCAD. Er is een nieuwe wet met vier steundiensten goedgekeurd eind 2022. Werkt dat?

Mevrouw de minister, zijn de 52 extra terro- inspecteurs er binnenkort? Hoe werkt de strategie TER die u samen hebt uitgestippeld?

Mijnheer de minister van Justitie, u bent de laatste schakel in de ketting, maar u hebt een belangrijke preventieve schakel, namelijk wat de haatpredikers en de erkenning van imams betreft. Hoe zit het met het Executief van de Moslims in België? U weet dat ik daarvan wakker lig. Ik zal dat blijven vragen tot aan het einde van uw mandaat.

Alexander De Croo: Mevrouw de voorzitster, collega’s, ik zal kort het antwoord inleiden; ik zal vooral de twee bevoegde ministers laten antwoorden.

Mijnheer Ducarme, vorige week was het inderdaad de verjaardag van de terreuraanslag in Zaventem en in Maalbeek. Zoals vele jaren heb ik de plechtigheid bijgewoond en heb ik daar met slachtoffers gesproken.

Ondanks de ongelooflijke horror en de dagelijkse kwelling nog steeds waarmee zij en nabestaanden worden geconfronteerd, zien wij bijzonder veel moed en waardigheid. Dat merken wij ook elke dag in het terreurproces, waar slachtoffers en nabestaanden kracht en levensvreugde proberen te tonen.

Ce qui est encore plus choquant, c'est de constater que récemment des gens si jeunes, déséquilibrés, influencés, songeaient à commettre un nouvel attentat. Être influencé de la sorte, si jeune, c'est difficile à comprendre. Essayer de comprendre ce qui se passe est un devoir pour nous tous, tout autant que d'éviter que des jeunes se fassent influencer de cette manière.

Dat is een opdracht voor onze veiligheidsdiensten, maar niet alleen hen; dat is er ook een voor zovelen. Ik wil van de gelegenheid gebruikmaken om een hommage te brengen aan degenen die een belangrijke rol hebben gespeeld in het voorkomen van een aanslag. Veiligheid is een prioriteit van de regering. Ik zal niet herhalen wat we allemaal hebben gedaan in het dossier-Sky ECC en hoe we andere dossiers toe een goed einde konden brengen. Dat was te danken aan het feit dat we in de nodige middelen hebben voorzien en vooral aan het kwaliteitsvol werk van onze mensen. Dergelijk resultaat zou ons ervan moeten kunnen overtuigen dat kan overtuigen dat we de problemen op dat vlak aankunnen, dat we een terreuraanslag kunnen vermijden en dat we alles in het werk stellen om terreur zo goed als mogelijk uit te roeien. Dat is alleszins een opdracht voor ons allemaal. Ik laat het woord nu aan beide vakministers, zodat zij hun visie op die opdracht kunnen toelichten.

Vincent Van Quickenborne: Collega’s, afgelopen week hebben de veiligheidsdiensten opnieuw bewezen hoe hyperalert ze zijn en dat ze dag en nacht bezig zijn met de veiligheid van onze mensen en de samenleving. Ze leveren uitstekend werk en we zijn hun dankbaarheid verschuldigd.

Het gaat om acht verdachten die tussen 19 en 35 jaar oud zijn. Belangrijk om te weten is dat de vier hoofdverdachten op de OCAD-lijst staan en effectief opgevolgd worden. De meeste waren recent geradicaliseerd en op de radar van onze diensten verschenen.

Auparavant, nous étions confrontés à des réseaux terroristes directement dirigés par l’IS mais depuis, la menace a évolué. Aujourd’hui, c’est vrai, ce sont des jeunes facilement influençables qui se radicalisent derrière leur écran d’ordinateur à cause de discours de propagande haineuse, individuellement ou en réseau, monsieur Dallemagne, comme nous l’avons constaté récemment lors d’une intervention à Leuven et en novembre 2020 à Eupen. Il s’agit d’une menace très diffuse et complexe à laquelle nos services doivent désormais faire face.

Sinds de aanslagen van 2016 zijn onze diensten echter veel robuuster geworden. Ze weten hoe ze zo’n dreiging moeten aanpakken. In de eerste plaats moeten ze op zoek gaan naar waar de terroristen van vandaag worden gerekruteerd. Dat gebeurt op de sociale media en we hebben daar als regering sterk in geïnvesteerd. We hebben sterk geïnvesteerd in de Veiligheid van de Staat en in een nieuwe wet die toelaat om dieper online te infiltreren. Deze wet werd hier nog niet zo lang geleden goedgekeurd. Zodra deze mensen op de radar staan, worden ze goed opgevolgd.

Vous connaissez tous la liste de l'OCAM qui nous donne un aperçu des personnes extrémistes et des terroristes potentiels dans notre pays. Il y a actuellement 700 individus qui figurent sur cette liste, dont 610 sont des extrémistes musulmans.

Dès qu'il y a le moindre soupçon de violences potentielles, on ne laisse rien au hasard et on intervient de manière disruptive.

Justitie kan de voedingsbodem van radicalisering echter niet wegnemen. IS mag dan wel verslagen zijn, maar de ideologie van het salafi-jihadisme is springlevend, ook in ons land. Daarom is het proces van deradicalisering zo belangrijk. Dat is maatwerk. Dat is de verantwoordelijkheid van de gemeenschapsdiensten en de lokale besturen.

Mijnheer Geens, u weet dat ik de weg heb vrijgemaakt voor een nieuwe generatie moslims in een nieuwe Moslimexecutieve, die niet vanuit het buitenland wordt gedirigeerd.

Bij de overgrote meerderheid lukt dat proces van deradicalisering. Het bewijs is dat vorig jaar 94 mensen van de OCAD-lijst werden verwijderd. We mogen echter niet naïef zijn, bij de minste twijfel blijven de geradicaliseerden op de OCAD-lijst staan en worden ze opgevolgd. Dat was het geval voor de verdachte uit Eupen, mijnheer Metsu. De jeugdrechter had maatregelen opgelegd volgens het jeugdsanctierecht van de Franstalige Gemeenschap. Hij heeft in een gesloten instelling gezeten en is begeleid door verschillende gemeenschapsdiensten.

Monsieur Dallemagne, ces services sont le CAPREV et, pour la Communauté germanophone, Weigweiser.

Tegelijkertijd bleef hij wel in het vizier van onze veiligheidsdiensten en bleef hij op de OCAD-lijst staan. Dat is de reden waarom opnieuw is ingegrepen.

Collega’s, onze veiligheidsdiensten leveren goed werk. De vorige regering heeft een inspanning geleverd en heeft geleerd uit de aanslagen van 2016. Daarop bouwen wij voort. Wij investeren. Het OCAD wordt dankzij mevrouw Verlinden versterkt met extra capaciteit. De federale gerechtelijke politie wordt versterkt. Er zijn al tweehonderd medewerkers extra sinds het begin van de legislatuur en er komen er nog eens tweehonderd bij.

Collega’s, ook de Veiligheid van de Staat wordt versterkt. Dankzij de injectie door Justitie gaan wij van 560 naar 1.000 medewerkers, waarvan er vandaag al 850 aan het werk zijn. Het is een bewuste keuze van de huidige regering om te investeren in veiligheid en er alles aan te doen, om terrorisme te voorkomen. Dat is wat wij alle slachtoffers van terrorisme verschuldigd zijn.

Annelies Verlinden: Mevrouw de voorzitster, collega’s, ik kan mij uiteraard alleen maar aansluiten bij de felicitaties voor onze veiligheids- en inlichtingendiensten en voor het federaal parket in de aangelegenheid waarvan sprake. Zij hebben aangetoond dat samenwerken essentieel is.

Ik kan u meegeven dat er ook op internationaal niveau bewondering is voor hun optreden. Zij staan paraat, om de veiligheid in ons land te garanderen.

Het is ook goed dat wij de kwestie vandaag in het Parlement kunnen bespreken tijdens een open debat. Het is immers duidelijk dat terrorisme niet verdwenen is.

Les suspects de cette tentative d'attentat étaient dans le viseur de nos services de renseignement et de sécurité et sous surveillance permanente en Belgique. C'est grâce à cette collaboration étroite et à l'échange d'informations avec la police judiciaire fédérale que nous avons pu arrêter plusieurs personnes dans deux affaires.

Nous devons rester attentifs car nous savons que le terrorisme n'a pas disparu.

Wij hebben inderdaad, zoals hier al gezegd is, lessen geleerd uit 2016. Wij hebben de samenwerking echt kunnen versterken. Er wordt nu informatie gedeeld, met dank aan alle wetgevende afspraken die daarover gemaakt zijn.

Collega Geens, wij maken inderdaad gebruik van de JIC en JDC-platformen. Die zijn voor het eerst in Antwerpen gebruikt in dit dossier, en dat heeft goed gewerkt. Wij blijven investeren.

Monsieur Ducarme, l'effort n'est pas fini, il faut continuer à investir mais il faut aussi pouvoir recruter des personnes capables et expérimentées. Aujourd'hui, nous avons recruté plus de 200 équivalents temps plein au sein de la police judiciaire fédérale et le recrutement va continuer.

Mijnheer Geens, onze posities zijn opgesteld. We zullen er 195 bijkomend rekruteren en deze rekruteringen lopen momenteel. We doen er alles aan om dat zo snel mogelijk te doen.

We investeren ook, zoals gezegd, verder in het OCAD. Dat is ook belangrijk, want zij maken de dreigingsanalyse. Ik heb daarenboven bijzonder veel vertrouwen in de analyses die daar gemaakt worden. We hebben daarover uiteraard regelmatig debatten en uiteraard komt de vraag op tafel of we na de verijdelde aanslag van deze week het punctuele dreigingsniveau moeten aanpassen. Het OCAD is echter heel nauwgezet met deze analyse bezig.

Je comprends ce que vous dites et je confirme que la réussite de nos services doit être reconnue.

Il ne faut pas être naïfs. Ceux qui pensent pouvoir éliminer le terrorisme dans l'Union européenne se trompent, selon moi. Il y aura toujours des individus et des groupes qui se détournent de la société et qui restent présents, isolés peut-être, mais ils sont là. C'est pourquoi je continuerai à me battre pour les investissements dans la police parce qu'elle peut garantir la sécurité.

Je soulignerai que la bonne police n'est pas qu'affaire de police. Il convient de travailler avec les services de prévention. J'appelle mes collègues en charge de l'Intégration, de la Jeunesse et de la Politique des grandes villes à travailler ensemble pour prévenir le radicalisme et l'extrémisme. Nous devons nous y attaquer ensemble.

Koen Geens: Geachte ministers, premier, u weet dat voor mij het glas altijd halfvol is, als het enigszins kan. Wij zijn een land dat het heel moeilijk heeft om zichzelf af en toe, zonder pretentieus te zijn, te beroemen op wat het zelf kan.

Ik houd dus niet van titels in de kranten die naar het buitenland toe de zaken voorstellen alsof wij amateurs zijn. Ik heb daar een grondige hekel aan.

De slachtoffers zijn vandaag bekommerd. Zij hebben het meegemaakt, wij hebben het meegemaakt en wij zijn niet gerust. Dat moeten we durven toegeven. Niemand is gerust.

Ik wens de heer Dallemagne veel succes. Ik bid met hem en werk met hem dat het zover komt. Eén ding is belangrijk. Er is continuïteit. U hebt een aantal inspanningen van de vorige regering verbeterd en verstevigd. Maar, en het glas is soms ook een beetje halfleeg, er zijn ook gemiste kansen. Ik zeg eerlijk dat ik had gehoopt dat op het stuk van de slachtoffers en het stuk van de moslimexecutieve u vandaag verder zou staan. Maar het glas is grotendeels halfvol. Ik dank u.