We gaan stilaan richting de laatste weken van het jaar. Was dit het vreemdste jaar uit onze levens? Het was minstens heel anders dan we het elkaar een jaar geleden hadden toegewenst. Een pandemie is heel uitzonderlijk, en bepaalt in grote mate hoe dit jaar de geschiedenisboeken zal ingaan.

Hoeveel kwaad het ook bracht, het blijft minder erg dan een oorlog. Mijn grootouders, die twee wereldoorlogen overleefden, zouden dat bevestigen.

Als ik aan hen denk, dan geef ik voormalig president Barack Obama gelijk toen hij zei dat iedereen – waar ook in de wereld – die redelijk en objectief kan vergelijken, en die mocht kiezen in welke tijd hij of zij geboren wilde worden, onze tijd zou kiezen. Obama zei dat in een tijd waarin er met ‘corona’ nog maar enkel het Mexicaanse bier werd bedoeld, maar hij heeft dat recent, bij de presentatie van zijn boek, herhaald. Hij wil zeggen dat we nog steeds wereldwijd vooruitgaan. En dat hebben we te danken aan onze voorgangers, die net zoals wij hard werken om de wereld beter achter te laten dan dat we hem kregen.

Dit jaar leerden we, met schade en met schande, hoe we met pandemieën moeten omgaan in onze moderne tijd. En onze wetenschappers vonden ondertussen (op zes maanden tijd) een vaccin tegen een volledig nieuw virus.

Die wetenschappers zijn de aller-knapste breinen. Ze creëerden iets waar ik nog niet het begin van begrijp. En toch zullen u en ik straks meevaren op de betere toekomst die hun uitvinding ons zal bieden. Dat is omdat we geleerd hebben dat niemand achter mag blijven. Iedereen moet mee, dat was onze boodschap, dat hebben wij aan de wereld rondom ons geleerd.

Zal 2021 beter worden? Minstens niet slechter, als we die boodschap voor ogen houden. Maar het zal hoe dan ook opnieuw woelig zijn. De pandemie verslaan, hopelijk, maar dan zal wellicht iets anders ons pad kruisen. Laat ons hopen dat de kwaal niet van menselijke koppigheid afkomstig is.