Toen achtereenvolgens premier Macmillan en premier Wilson zich in de jaren '60 de tanden stuk beten op het feitelijk veto van De Gaulle tegen de Britse toetreding tot de EU, konden zij niet voorzien dat hun land daarop zou moeten wachten tot 1973, na de dood van de generaal, evenmin als zij zouden aangenomen hebben dat hun eigen volk er in 2016 al opnieuw de brui aan zou geven.

Ook had niemand in 1985 verwacht dat de Berlijnse Muur en het Ijzeren Gordijn tussen Oost-en West-Europa zouden worden gesloopt voor het einde van het millennium, laat staan het decennium, en nog minder dat kort nadien ook het hele Sovjetstaat zou imploderen.

De toekomst van de EU voorspellen tegen 2050 is dus geen sinecure. Maar geloof en vooral geografie verzetten bergen.