Een man met een plan is nog geen man met een achterban

Zelfs zijn critici geven het lijvige Justitieplan van minister Geens (CD&V) het voordeel van de twijfel. Ambitie heeft hij, groen licht nog niet. Hamvraag is hoeveel van zijn voorstellen Geens zal kunnen realiseren. Of nog: Klaart Koen de Klus?

Zelfs al wordt het maar voor driekwart uitgevoerd, dan nog zal Koen Geens' Justitieplan een revolutie betekenen in de gerechtelijke wereld. De huidige minister van Justitie wil een hele batterij kwalen aanpakken waar al jaren op gesakkerd wordt. Doel? Een efficiëntere en rechtvaardigere justitie.

Enkele maatregelen in een notendop. De overbevolking in de gevangenissen wordt aangepakt door celstraffen onder een jaar af te schaffen en te vervangen door een alternatieve straf. De voorlopige hechtenis wordt drastisch ingeperkt, de vervroegde invrijheidstelling hervormd.

Op procedureel vlak maakt de minister komaf met een aantal nutteloze procedures en dijkt hij het hoger beroep in. Banditisme en aanverwanten komen niet meer voor het hof van assisen, de raadkamer gaat grotendeels op de schop. En tot slot moet ook een aantal gerechtsgebouwen eraan geloven: er zijn gewoon te veel zittingsplaatsen. 'U ziet, we hebben de pijl hoog geschoten, hopelijk zal hij niet te veel dalen', zei Geens gisteren in de Kamercommissie Justitie. Dat is de essentiële vraag. Geens zal zowel de politiek - zijn coalitiepartners - als het veld moeten meekrijgen. Het plan is er, en alleen al wegens zijn omvang leverde het Koen Geens een 'moment de gloire' op, maar het 'moment van de waarheid' zal volgen wanneer zijn vier bijbehorende wetsontwerpen(de zogenaamde potpourri-wetten, red.) worden afgeklopt in de schoot van de regering.

Open VLD en N-VA reageerden gisteren alvast voorzichtig positief en zien allebei elementen die hún partij heeft aangebracht. Maar dat wil niet zeggen dat ze het hem gunnen om heel zijn plan binnen te halen. En dan is er natuurlijk nog de MR.

Opvallend: ook de magistratuur houdt de deur open. 'Wij staan open voor alle ideeën die de efficiëntie verhogen', zegt Jean-Louis Desmecht, de voorzitter van het College van Hoven en Rechtbanken. 'We beseffen ook dat als we niet meedoen, de hervormingen worden doorgevoerd boven onze hoofden heen.' Maar inTerzake sprak Luc Hennart, de voorzitter van de Brusselse rechtbank, dan weer over 'oude koeien die uit de gracht worden gehaald'.

Togaprotest

Een bewierookt plan is één ding, de werkelijkheid een ander. Uitgerekend morgen verzamelen in Brussel een hoop magistraten om te protesteren tegen het nijpende personeelstekort en de gevolgen van de besparingen.

Het hoge woord is eruit: Geens ontsnapt niet aan de besparingen. Hij presenteert niet toevallig zijn plan aan de vooravond van de begrotingscontrole. De minister vraagt een slordige 170 miljoen extra (op een budget van 1,7 miljard euro) om de schuldenput uit het verleden te dempen, maar wil daarnaast ook Justitie trager laten besparen. Daar is heel zijn plan op geënt, en dat maakt Geens' positie momenteel best kwetsbaar.