De geldboete is één van de meest opgelegde straffen in ons land. Maar deze boetes worden  slechts gedeeltelijk of niet geïnd, waardoor de overheid omvangrijke ontvangsten misloopt. Een actieplan van Minister van Financiën Koen Geens en Minister van Justitie Annemie Turtelboom – dat vandaag werd goedgekeurd op de Ministerraad – moet hier verandering in brengen.

Deze legislatuur werd de strafuitvoering drastisch verbeterd, waardoor ook korte straffen terug effectief worden uitgevoerd. Deze lijn wordt nu doorgetrokken naar de geldboetes.

Efficiënte invordering van boetes
In het regeerakkoord is een efficiënte invordering van geldboetes en verbeurdverklaringen opgenomen via enerzijds het voortzetten van de informatisering en anderzijds een beter overleg en samenwerking tussen de politie, de parketten, de FOD Financiën en de FOD Justitie.

De uitvoering van de penale boeten vereist een actieve samenwerking tussen de verschillende betrokken instanties van Justitie en Financiën. Dit actieplan omvat een gemeenschappelijke strategie om de effectieve en efficiënte tenuitvoerlegging van de penale boeten te optimaliseren. Rekening houdend met de aanbevelingen van het Rekenhof wordt ingezet op vier strategische doelstellingen:
1. De strategie en coördinatie tussen Financiën en Justitie versterken
2. De uitvoering van de geldstraffen door Justitie
3. De invordering door de FOD Financiën
4. De invoering van een rapporteringssysteem

Voor deze strategische doelstellingen zijn in het actieplan 40 concrete actiepunten geformuleerd. Deze specifieke acties zijn gericht op de penale boeten, maar zullen ook bijdragen tot een betere invordering van de gerechtskosten in strafzaken en de verplichte bijdrage voor het Slachtofferfonds.

Voor Justitie zullen:

• gemeenschappelijke richtlijnen worden opgesteld voor Justitie en Financiën
• een permanent overleg worden voorzien tussen Justitie en Financiën (reeds voorzien in het SUO- wetsontwerp dat werd goedgekeurd in het parlement)
• op korte termijn zal het college van PG’s een omzendbrief verspreiden over de uitvoering van de penale boeten waarin de praktische zaken opnieuw worden opgesomd zoals de verplichting voor de griffiers om een vonnis binnen de 3 dagen door te sturen naar Financiën
• een betere omkadering en opleiding van het personeel worden voorzien: het IGO zal o.a. een opleiding organiseren voor de parketten en de griffies van de hoven en de rechtbanken waar ook de ontvangers van de FOD Financiën aan zullen deelnemen
• op middellange termijn zullen we ervoor zorgen dat ook door andere rechtbanken dan de politierechtbanken veroordelingen automatisch digitaal worden overgezonden aan de ontvangers van Financiën

Justitie werkt momenteel aan de volledige informatisering van haar deel van de invorderingsketen. Het informaticasysteem voor de politierechtbanken, MaCH, staat op punt en wordt gebruikt. Via het JustX programma (één grote databank waarin alle vonnissen, arresten & andere gerechtelijke stukken te vinden zullen zijn en dat momenteel getest wordt)  zal het voor de griffies van de andere rechtbanken en hoven mogelijk worden om hun vonnisuittreksel digitaal door te sturen naar FOD Financiën.

Voor Financiën zal onder andere:

• Gestreefd worden naar een verbetering van de organisatiebeheersing, vertrekkende van een analyse van de bestaande interne controlemechanismen.
• In betere opleiding en omkadering worden voorzien voor de mensen op het terrein, zijnde de ontvangers van de administratie niet-Fiscale invordering van de FOD Financiën. Het gebruik van invorderingsmiddelen worden geoptimaliseerd, het gebruik van bijzondere invorderingsmiddelen, zoals het vereenvoudigd derdenbeslag zal worden gestimuleerd. De richtlijnen hierover zullen worden verspreid.
• Bekeken worden of de huidige, zeer gedecentraliseerde organisatievorm, nog voldoet. In functie daarvan zullen verbeteringen worden voorgesteld.
• Op middellange termijn een geautomatiseerd systeem komen dat de gegevens gecentraliseerd ontvangt, het invorderingsproces ondersteunt en de feedback automatisch verstuurt.
• Met justitie een gezamenlijk rapporteringssysteem voor een effectiever en efficiënter uitvoeren van de penale boeten en van de geldstraffen worden uitgewerkt.