De meeste mensen deugen
U las mogelijk al het sterk aanbevolen boek ‘De meeste mensen deugen’ van de Nederlandse historicus Rutger Bregman.
Bregman citeert de Canadese psychiater John MacCurdy die eind 1940 door Zuidoost-Londen reed om te interviewen na de bombardementen. De verpauperde buurt was totaal onder puin, en het luchtalarm stond nauwelijks stil. Maar het leven ging ‘gewoon’ door. De kinderen speelden buiten, klanten bleven winkelen en iedereen respecteerde de verkeersregels. Niemand lette op het luchtruim.
Hitler had gehoopt een samenleving te kunnen ontwrichten, maar hield geen rekening gehouden met de Britse stiff upper lip en de droge humor. Moedige ondernemers zetten bordjes voor hun geruïneerde winkel: ‘More open than usual’. De eigenaar van een pub verwoordde: ‘Our windows are gone, but our spirits are excellent.’
Iedereen hielp elkaar. Het maakte niet uit of je arm of rijk was.
Flashforward naar maart 2020. In ons land scholden brouwerijen Palm en Haacht de huur van de cafés kwijt. De Tiense suikerraffinaderij produceert desinfecterende gel. Verschillende bakkerijen leveren gratis aan ouderen. In Delhaize krijgen ouderen en personeel uit de gezondheidssector voorrang in de winkel. De gedetineerden en vele anderen produceren massaal hun eigen mondmaskers. Online kun je via verschillende sites gratis lessen volgen, of films bekijken.
In veel straten klinkt om 20u een oorverdovend applaus en hangen de witte vlaggen nog in de straat. Voor sommige ramen staat een teddybeer te kijken, zodat de jongsten op berenzoektocht kunnen gaan. De kranten publiceerden gezamelijk de drie checks tegen de coronacrisis: blijf thuis en was je handen, bezoek geen oudere mensen, hou anderhalve meter afstand als je buitengaat.
Wat Bregman ook wilde zeggen: de menselijke beschaving is meer dan een dun laagje vernis. Solidariteit komt het meest tot uiting wanneer de nood het hoogst is en de omstandigheden allesbehalve eenvoudig, zoals in deze crisis.