Veertig procent van recidivisten (veelplegers) die een gevangenisstraf hebben gekregen, vragen geen vrijheid onder voorwaarden en zitten hun straf volledig uit. "Dat betekent dat zij vrijkomen zonder enige voorbereiding", zegt minister van Justitie Koen Geens (CD&V). "Daar moeten we absoluut iets aan veranderen", aldus Geens in "KIES 19" op Radio 1.

De aanpak van recidivisme kwam onlangs weer op de agenda te staan na de moord op Julie Van Espen. De dader bleek eerder al veroordeeld te zijn geweest voor verkrachting, een straf die hij destijds volledig heeft uitgezeten. Wanneer een veroordeelde zijn straf volledig heeft uitgezeten, komt hij vrij zonder verdere voorwaarden of opvolging.

Bij veelplegers kan dat een probleem zijn. "Op dit ogenblik zit 40 procent van de recidive gevangenen de straf tot het einde uit. Zij vragen geen voorwaarden en dus komen zij vrij zonder enige voorbereiding op de vrijlating te hebben gekregen. Daar moeten we absoluut iets aan veranderen. Die mensen moeten ook probatie krijgen", stelt Geens in "Kies 19".

Probatie

Probatie dus. Momenteel kan een rechter al een straf opschorten of (deels) uitstellen en daar probatievoorwaarden aan koppelen, zoals het verplicht volgen van een behandeling. Maar dat kan wettelijk enkel voor misdrijven waar een maximumstraf van 5 jaar op staat. "We zouden wettelijk kunnen voorzien dat ook bij een straf van meer dan 5 jaar de rechters een deel met probatie-uitstel kunnen uitspreken", klinkt het bij het kabinet van Geens.

N-VA-Kamerlid Sophie De Wit wijst erop dat er al een systeem van "terbeschikkingstelling" bestaat. "Bij zware zaken zoals terrorisme of ook zedenfeiten kan men nog controle doen na strafeinde. Dat lijkt me belangrijk. Er gaan stemmen op om dat aan te passen of af te schaffen. Ik denk dat we dat moeten uitbreiden zodanig dat er controle blijft voor wie kiest om tot strafeinde te gaan."

Minister Geens kwam ook nog terug op de zaak Julie Van Espen, waarbij onder meer oppositiepartij Vlaams Belang zijn ontslag vroeg. "Het is soms makkelijker om ontslag te nemen dan om te blijven. Ik vond het belangrijk om te laten zien dat een minister in zo'n geval niet de beslissing van de rechter kan nemen."