De Belgische inlichtingen- en veiligheidsdiensten moeten efficiënter en vlotter kunnen werken. Daarom komen er enkele nieuwe maatregelen aan: agenten binnen de veiligheidsdiensten kunnen sneller een fictieve hoedanigheid aannemen én de diensten krijgen rechstreeks toegang tot de gegevens verzameld door middel van camera's die gebruikt worden door de politie.

We hoeven het u niet te vertellen: criminele organisaties proberen steeds nieuwe methodes uit om strafbare feiten te kunnen plegen, soms ook om de staat te ondermijnen. Om gelijke tred te kunnen houden, is het belangrijk dat onze veiligheids- en inlichtingendiensten indien nodig snel en efficiënt kunnen optreden.

Daarom heeft de ministerraad een nieuw koninklijk besluit goedgekeurd, waardoor de werking van de veiligheids- en inlichtingendiesnten makkelijker zou moeten verlopen. "We hebben de muur tussen de verschillende veiligheidsdiensten kunnen doorbreken, zodat het veel makkelijker wordt voor veiligheid, gerecht en politie om samen te werken," verduidelijkt minister van Justitie Koen Geens (CD&V).

De strenge waarborgen voor ieders fundamentele vrijheid blijven - en de diensten mogen ook niet zonder meer strafbare feiten plegen - maar er komt toch een kleine versoepeling. We zetten drie belangrijke wijzigingen voor u op een rij.

1. Makkelijker valse naam aannemen

Het wordt eerst en vooral makkelijker om als agent binnen de inlichtingen- en veiligheidsdiensten een fictieve identiteit of hoedanigheid aan te nemen. Dat is volgens minister Geens een noodzakelijke wijziging om de veiligheids- en inlichtingendiensten beter te kunnen beschermen en ondersteunen in hun dagelijkse werking.

"Door een logboek aan te leggen waarbij men informatie moet terugkoppelen aan een overste, kan men op een gecontroleerde wijze van een anonieme identiteit genieten." - Minister van Justitie Koen Geens (CD&V)

"Vroeger was dit niet zo duidelijk geregeld. Door een logboek aan te leggen waarbij men informatie moet terugkoppelen aan een hiërarchisch overste, kan men op een duurzame, maar toch gecontroleerde wijze van een anonieme identiteit genieten, wat bijvoorbeeld nuttig kan zijn om een wagen te huren", aldus Geens.

Daarnaast kunnen de diensten ook sneller een fictieve rechtspersoon, zoals een VZW, oprichten. Concreet betekent dit dat de diensten een fictief adres kunnen gebruiken voor een firma onder dekmantel of een bepaald pand huren om contacten te kunnen leggen met mensen uit de criminele wereld.

2. Vlotter toegang tot cameragegevens

Er komen daarnaast ook nieuwe regels voor de rechtstreekse toegang tot de gegevens verzameld door middel van de camera’s die worden gebruikt door de politiediensten. Nu moet er vaak via verschillende omwegen gewerkt worden om beelden te bekomen, bijvoorbeeld via specifieke verzoeken aan de politie. De rechstreeks toegang moet zorgen voor minder tijdverlies in urgente gevallen.

3. Sneller bedreigende persoon opsluiten

Tot slot kan het interventieteam sneller een bedreigende persoon van zijn of haar vrijheid beroven. Het moet voor alle duidelijkheid gaan om die gevallen waarin leden van het interventieteam het gevoel hebben dat zij of hun privacy in gevaar zijn. De bedoeling? Een betere bescherming van het personeel en de infrastructuur.

Zo kan het interventieteam bijvoorbeeld optreden wanneer er verdachte personen rond het gebouw circuleren. Eén van de verplichte waarborgen is wel dat er in een register goed moet bijgehouden worden op welk tijdstip iemand opgesloten wordt - voor beperkte tijd - en wat de precieze omstandigheden zijn.