Oefenen criminelen en terroristen hun schietkunsten in Vlaamse schietclubs? Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) vraagt verhoogde waakzaamheid. Aanleiding zijn berichten over clubs die te laks zouden omspringen met de regels.
"Wij waarschuwen al langer voor de risico's." Het Vlaams Vredesinstituut, een onafhankelijke instelling van het Vlaams Parlement, reageert tevreden op het nieuws dat politie en wapendiensten nagaan of er misbruik wordt gemaakt van de Vlaamse schietstanden.
Het instituut stelde in november 2018 vast dat schietstanden gebruikt kunnen worden door criminelen en terroristen. Oorzaak is dat een schietstand niet verplicht is om naar het strafblad van een schutter te vragen. Ook zou de opgelegde registratie van eenmalige schutters te laks worden toegepast.
Dat zit zo: er zijn drie manieren waarop iemand in een schietstand terecht kan. Met een sportschutterslicentie, met een wapenvergunning of via het systeem van 'occasioneel schieten'. Als schutter mag je dan eenmaal per jaar schieten, zonder vergunning of licentie.
De laatste optie werd ingevoerd om mensen kennis te laten maken met de schietsport. Pas als je de smaak te pakken hebt, moet je een licentie of vergunning aanvragen. Je hebt ook geen uittreksel uit het strafregister nodig. Wel moet er aan de schietstand een dagkaart worden ingevuld, die binnen de week naar de gouverneur wordt opgestuurd.
"Het probleem is dat sommige provincies te weinig personeel hebben om de dagkaarten te controleren", zegt Nils Duquet, onderzoeker van het Vredesinstituut. "Bovendien sturen niet alle schietstanden op tijd hun dagkaarten door." Zo ontstaat het risico dat criminelen en terroristen naar België komen om hier te oefenen, klinkt het. "We moeten opletten voor wapentoerisme."
Een ander probleem is dat sommige schietstanden het statuut misbruiken voor commerciële activiteiten, zoals vrijgezellenfeestjes. "Soms kan je schieten met semi-automatische kalasjnikovs, terwijl je normaal begint met een wapen van een lichter kaliber", zegt Duquet.
Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) neemt actie. "Het is de taak van de gouverneurs en de federale wapendienst om na te gaan of een persoon slechts eenmaal per jaar schiet", zegt hij in een antwoord op een parlementaire vraag van Kamerlid Koenraad Degroote (N-VA). "Inbreuken kunnen leiden tot administratieve en strafrechtelijke bestraffing van schutter en schietstand."
De FOD Justitie stuurde onlangs een brief naar alle wapendiensten om hun aandacht te vestigen op het rapport van het Vredesinstituut. Zij moeten meteen ingrijpen als ze misbruiken vaststellen. Ook de politie gaat na of ze weet heeft van misbruiken. "In dat geval zullen er initiatieven worden genomen", zegt Geens. Meldingen zijn er voorlopig nog niet.
Veroordeelde daders
Volgens de Wapenwet riskeren overtreders een geldboete tot 25.000 euro en een gevangenisstraf tot 5 jaar. Dat geldt ook voor de uitbaters van schietstanden.
Het Vlaams Vredesinstituut reageert tevreden op de verhoogde waakzaamheid. Tegelijk pleit het instituut voor strengere regels. Zo zouden eenmalige schutters verplicht moeten worden om een uittreksel uit het strafregister in te dienen, zegt Duquet. "Nu kan een veroordeelde dader nog steeds legaal schieten." Ook zou er een beperking moeten komen op het kaliber waarmee occasionele schutters mogen schieten.
Degroote pleit daarentegen voor terughoudendheid. De Belgische wapenwetgeving is nu al streng, klinkt het. Harde cijfers over misbruiken zijn er niet. Nieuwe regels mogen dan ook niet ten koste gaan van de onschuldige wapenliefhebber. "Hopelijk maken we het niet nog eens moeilijker voor de hobbyschutter."
Nico Demeyere, bestuurslid van de Wapenunie, voegt eraan toe dat uitbaters van schietstanden nu al burgerrechtelijk en strafrechtelijk aansprakelijk zijn voor wat er in hun club gebeurt. "Welke uitbater gaat dan het risico nemen om een crimineel toe te laten?"
ANN DE BOECK