Dankzij de uitwisseling van DNA-gegevens met Spanje kan het gerecht negen onopgeloste moorden, zeven zedendossiers en zes drugszaken nieuw leven inblazen. In totaal matchen 471 onbekende profielen uit onze DNA-databank met die van Spanje. "Nu is het uitzoeken welke persoon bij welk profiel hoort."
Negen onopgeloste moorden, zeven zedendossiers en zes drugszaken. Die kunnen volgens het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC) een doorbraak kennen dankzij de DNA-uitwisseling met Spanje die vorige maand van start ging. Het is al het tiende land waarmee België op dat vlak samenwerkt. "De twee databanken worden via een beveiligd netwerk met elkaar verbonden, waarop de DNA-profielen met elkaar vergeleken worden. Op dit moment heeft dat 471 overeenkomsten opgeleverd", legt Bieke Vanhooydonck uit, gerechtelijk deskundige bij het NICC. "Dat zijn niet noodzakelijk 471 personen. Sommige profielen hebben immers dezelfde eigenaar. Wij doen alleen de wetenschappelijke matching. Daar kruipt veel tijd in, want van elke vondst wordt een rapport gemaakt. In 16% van de gevallen gaat het om sporen die aangetroffen werden bij zware misdrijven zoals moord, zedenfeiten, opzettelijke slagen en verwondingen, terrorisme, bedreigingen, verdovende middelen, diefstallen met geweld, bendevorming, of ontvoering." Dat betekent niet per se dat het DNA van de dader ertussen zit. Het kan ook om een belangrijke getuige gaan, of om een toevallige match - bijvoorbeeld via een sigarettenpeuk op het voetpad - die niks met de zaak te maken heeft.
Namen vragen
Bij het parket van Antwerpen zijn verschillende rapporten van het NICC toegekomen. "Maar voor alle duidelijkheid: daar staan geen namen in", benadrukt Kim De Laet. "We moeten een naam kunnen kleven op die profielen, en dat moeten we aan Spanje vragen. Pas als er een naam is, weten we of die persoon voor dat dossier belangrijk is. En dat vergt tijd." Eind juli 2014 startte het NICC voor het eerst met het uitwisselen van DNA-gegevens uit onze databank, waar op dit moment ongeveer 48.000 profielen in zitten. "Dat gebeurt land per land. Eerst waren Nederland, Frankrijk, Duitsland en Luxemburg aan de beurt. Dat leverde veel hits op", aldus Vanhooydonck. "Dat er vooral grote successen zijn bij de buurlanden is logisch, maar een land als Zweden heeft bijvoorbeeld een databank van 45.000 profielen. Dat leverde ook 308 overeenkomsten op. Het is het federaal parket dat ons een prioriteitenlijst van landen geeft. Bulgarije staat hoog op die lijst, maar door een technisch probleem staat die samenwerking even on hold. Ook Portugal komt nog aan de beurt." Intussen blijft de verbinding lopen met de tien landen waar al mee wordt samengewerkt. "Als we dan snel een profiel willen opzoeken, weten we meteen of het in één van die tien landen gekend is."
Homejacking
Dat die samenwerking wel degelijk resultaten oplevert, beaamt Kim De Laet van het parket van Antwerpen. "Vaak gaat het om rondtrekkende dievenbendes. DNA is intussen het belangrijkste bewijs geworden, en in cold cases kan het absoluut nog voor een doorbraak zorgen." Onlangs kon één van de verdachten van de dodelijke homejacking op matrassenkoning Jerry Coeman (60) in Zoersel opgepakt worden. Zijn DNA-profiel werd op de plaats delict gevonden, en matchte met de Duitse databank.
11.161 matches in 10 landen
Bieke Vanhooydonck