Alleen al de intentie om stiekem een pistool, jachtgeweer of automatisch wapen aan te schaffen, wordt strafbaar door een nieuwe en strengere wapenwet. Speurders moeten voortaan niet langer wachten om in te grijpen tot het wapen effectief gekocht en geleverd is.
Stel: iemand overweegt de aankoop van een pistool, maar liefst zonder pottenkijkers. Onder de radar dus, en al zeker niet met een vergunning. Die krijgt hij toch niet, want hij heeft al een strafblad. Dus gaat de zoektocht veelal online, via schimmige virtuele marktplaatsen waar illegale wapenverkopers met plezier een wapen aanbieden. Weinig controle. En kijken en marchanderen op de markt mag toch?
Dat laatste klopt niet langer, want gisteren heeft het parlement het plan van minister van Justitie Koen Geens (CD&V) voor het verstrengen van de wetgeving rond illegale wapens goedgekeurd. “Alleen al de poging om zo'n wapen te kopen, is voortaan strafbaar”, zegt Geens.
De nieuwe wet maakt het mogelijk dat speurders voortaan proactief kunnen optreden in de strijd tegen ondergrondse wapenkopers. Politie en gerecht krijgen daarvoor extra budget en technologische tools.
“Zelfs de intentie om zo'n wapen aan te kopen zal al voldoende zijn om een strafbaar feit te hebben gepleegd”, zegt Nils Duquet van het Vlaams Vredesinstituut. Hij is gespecialiseerd in illegale vuurwapens en hun trafiek. “Vroeger moest je mensen echt op heterdaad betrappen met een illegaal vuurwapen. Nu kan men, bijvoorbeeld door als speurder valse profielen aan te maken, sneller in actie komen. En zo vermijden dat mensen met slechte bedoelingen effectief gebruik kunnen maken van hun aangeschafte wapens.”
“We hebben geen zicht op hoeveel illegale wapens er momenteel circuleren in ons land”, zegt Duquet. “Allicht meer dan 100.000.” Volgens hem gaat het vooral om pistolen, jachtgeweren en in mindere mate om (semi-)automatische wapens.
Laatste kans op amnestie
De nieuwe wet regelt nog een aantal andere kwesties. Wie al een bepaald misdrijf heeft gepleegd - vanaf nu ook in dossiers van terrorisme - zal nooit een wapenvergunning kunnen krijgen, laat staan erkend worden als wapenhandelaar.
Voorts krijgen wapenbezitters tot eind volgend jaar de tijd om hun vuurwapens waarvoor ze nog geen vergunning hebben, te regulariseren. Dit in ruil voor immuniteit voor strafvervolging, klinkt het op het kabinet-Geens.
Het is de tweede keer dat ons land zo'n amnestieperiode invoert. Na de moordpartij van Hans Van Themsche in Antwerpen in 2006 werd de wet een eerste keer strenger gemaakt. 200.000 wapens werden toen vergund, vernietigd of binnengebracht. Wie dat toen niet deed, krijgt nu een allerlaatste kans zonder straf.
Naast munitie zal voortaan ook voor de aankoop van laders een vergunning nodig zijn. Die wetswijziging komt er onder meer op vraag van federaal procureur Frédéric Van Leeuw, in de nasleep van de aanslag van 22 maart vorig jaar.
Pieter Huyberechts en Cédric Maes