Vandaag worden de nieuwe regels rond het huwelijk goedgekeurd. De aanpassingen moeten koppels vanaf 1 september 2018 beter beschermen bij een echtscheiding of een overlijden. Maar wat zal er precies veranderen? Een overzicht. 

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) werkte samen met enkele collega’s aan een hervorming van het huwelijksvermogensrecht. Het wetsvoorstel daarover ligt vandaag op tafel van de ministerraad. Na de goedkeuring moet het ontwerp nog naar de Raad van State, waarna de Kamer het laatste woord krijgt.

De nieuwe regeling moet vermijden dat mensen die in het huwelijksbootje stappen in de toekomst voor onaangename verrassingen komen te staan bij onverwachte situaties, zoals bij een scheiding bijvoorbeeld. Het motto: “Verlies of scheiden doet al voldoende lijden.” 

1. Hertrouwen kan zonder aan erfenis kinderen te raken Veel huishoudens in België zijn vandaag nieuw samengestelde gezinnen. Dat kan soms spanningen veroorzaken bij de kinderen, omdat ze vrezen dat ze minder zullen erven bij een nieuw huwelijk. De nieuwe partner vreest dan weer dat hij of zij zonder huwelijk onbeschermd zal zijn.

In de nieuwe regeling zullen de nieuwe partners elkaar volledig kunnen onterven ten voordele van hun eigen kinderen. Vandaag kan dat maar gedeeltelijk. 

2. Samen een woning kopen voor het huwelijk wordt goedkoper Er is ook goed nieuws voor koppels die een huis kopen en pas later in het huwelijksbootje willen stappen. Zij kunnen straks in de aankoopakte laten opnemen dat ze ooit zullen trouwen met een huwelijkscontract. Zo moet een koppel maar één keer naar de notaris, en moeten ze ook maar één keer notariskosten betalen.

3. Betere scheiding van goederen Wanneer een koppel uit elkaar gaat, ontstaan er vaak problemen over het geld en de goederen. Wat is nu precies gemeenschappelijk en wat niet? De nieuwe regels moeten zorgen voor meer duidelijkheid.

Zo kan je bijvoorbeeld trouwen met een gemeenschappelijk potje, waarin alle beroepskosten en andere inkomsten in terechtkomen. Maar wat als je als arbeider een werkongeval krijgt? Straks zal het deel uitmaken van het gemeenschappelijke vermogen als het de beroepsinkomsten vervangt. Kortom: meer duidelijkheid in verschillende situaties. 

4. Nieuwe huwelijksstelsel voor de zwakke partner Je hebt ook de keuze om te trouwen met scheiding van goederen: iedereen behoudt zijn eigen inkomsten. Alleen kan dat nadelig uitdraaien bij een scheiding en dan vooral voor de zwakkere partner, zoals een echtgenoot die de eigen carrière opzijzet om voor de kinderen te zorgen. Die blijft dan met lege handen achter.

Deze zwakke partner zal voortaan beter beschermd worden. De notaris wordt verplicht om zij die willen trouwen met scheiding van goederen te wijzen op twee opties die meer solidariteit moeten verzekeren bij een scheiding. Doet de notaris dit niet, kan hij aansprakelijk worden gesteld. Het gaat onder meer over een nieuw huwelijksstelsel waarbij de partners op voorhand afspreken hoeveel procent de andere krijgt na een scheiding.

5. Solidariteit na overlijden partner Er komen ook aanpassingen om de mensen na het overlijden van hun partner bescherming te bieden. Zo zal de stiefouder gedurende maximaal zes maanden na het overlijden de gezinswoning kunnen blijven gebruiken. Daarnaast zullen zeer verre familieleden niet plots kunnen opstaan om nog een aandeel in de erfenis te claimen.

6. Meer duidelijkheid voor zelfstandigen Een scheiding betekent ook voor veel zelfstandigen extra kopzorgen. Als hij of zij een bedrijf heeft opgestart na het huwelijk, heeft de partner doorgaans ook rechten op dat bedrijf. En dat kan bij een scheiding leiden tot discussie over de verdeling van het bedrijf – en soms zelfs tot het einde van de vennootschap. 

Straks komt er een onderscheid tussen eigendomsrecht en vermogenswaarde om dat onderscheid beter te kunnen maken. Wie na een scheiding niet wil delen met zijn ex, zal dat ook al in zijn huwelijkscontract moeten vastleggen.