Heeft onze minister van Justitie, geheel opgetrokken uit Brits flegma en Olympische kalmte, enig zondebesef? Natuurlijk wel. Hij is zich maar al te zeer bewust van zijn menselijke beperkingen: `Ik maak elke dag fouten, ik zeg ook weleens onvriendelijke dingen, ik ben absoluut geen heilige. We zijn allemaal arme zondaars, nu en in het uur van onze dood, amen.' De 7 Hoofdzonden van Koen Geens (CD&V)!

JAN ANTONISSEN/FOTO'SGEERT VAN DEVELDE

HOOGMOED

HUMO U zit op een departementwaar illustere voorgangers als Stefaan De Clerck en Jo Vandeurzen voortijdig zijn vertrokken. U gaat er kennelijk van uit dat u het wel zal redden. Is dat niet een tikje hoogmoedig?

KOEN GEENS «Ik heb de ontslagen van beide mensen, vrienden van me, van dichtbij meegemaakt. Ik weet dat ik op een schietstoel zit. Maar ik leef volgens twee regels: elke dag denk ik dat ik morgen kan sterven, en elke dag denk ik ook dat ik eeuwig zal leven.» HUMO Dat klinkt contradictorisch. GEENS (hoofdschuddend) «Als ik elke dag maar aan één van de twee dingen denk, ben ik hoogmoedig. Ik probeer beide aspecten in mijn leven te integreren: tijd nemen voor wat werkelijk belangrijk is, en tegelijk een enthousiasme ontwikkelen dat niet van die eindigheid doordrongen is ­ het kan je mooiste momenten vergallen. »Op dit departement kan het elke dag afgelopen zijn. De potpourri-wetgeving is daarop geënt: we dichten de lekken van het systeem zo snel mogelijk. Mensen zeggen soms: `Wacht daarmee tot je het hele systeem renoveert.' Maar misschien ben ik dan weggeschoten? Het was al bijna zover (na de aanslagen van 22 maart, red.). Maar vraag het bij iedereen na: ik heb die nacht geen spoor van emotie vertoond.»

HUMO Zelfs geen versnelde hartslag? GEENS «Op zulke momenten ben ik ijzig kalm. Ik ben aan het vechten, en ik berust al.Dat is weer die dubbelheid in mij: ik weet dat ik alleen tot een voor mij bevredigende oplossing kom als ik dingen kan loslaten. Nogmaals, je moet elke dag kunnen sterven. Als je dat niet kunt, kun je geen minister van Justitie zijn.»

HUMO Justitie als metafoor voor het leven? GEENS «Ik doe deze job doodgraag, maar met de gedachte: `Morgen kan het afgelopen zijn.' Dan zal men zich mij tot overmorgen herinneren, en daarna niet meer.»

HUMO Hoe ernstig was uw ontslag? Achteraf hadden veel waarnemers de indruk: het was maar om te lachen. GEENS (houdt duim en wijsvinger één centimeter uit elkaar) «Ik ben er zó ver af geweest. Ik had de premier gezegd dat ik bereid was af te treden als hij dat vroeg. Hij antwoordde dat hij dat niet vroeg, maar dat Jan Jambon vastbesloten was af te treden. Toen heb ik gezegd: `Als ik hem niet kan overtuigen, ben ik bereid te volgen.' In België vormen de ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie een eenheid als het over veiligheid gaat. Jan Jambon is pas twaalf uur later op zijn stappen teruggekeerd.»

HUMO Jambon heeft een Belgische verbindingsofficier in Turkije met de vinger gewezen als de bron van alle kwaad. U was minder stellig. GEENS «Terrorisme is één lange oorzakelijke ketting waarvan wij slechts een klein deeltje uitmaken. Er kunnen veel foutjes in de ketting sluipen. Net zomin als ik de bankencrisis zal herleiden tot het faillissement van Lehman Brothers, zal ik de aanslagen reduceren tot fouten van individuen. Het is een falen van het systeem.»

HUMO Nog even iets over uzelf. Uw cv leest als een stoet van succes: grootste onderscheiding aan de universiteit, het grootste kantoor voor zakenadvocaten in België, erkenning in de politiek. Is succes iets vanzelfsprekends geworden? GEENS «Mijn generatie heeft, meer dan goed voor haar was, de idee van `Plus est en vous' meegekregen. Wij waren de kinderen van mensen die de oorlog hadden overleefd. Mijn grootvader had zelfs twee oorlogen overleefd. En ja, zij wilden dat het eens goed ging. »Mijn vader is vroeg gestorven, heel vroeg zelfs, op zijn 27ste. Ik was 9 maanden oud. Dat heeft zeker een rol gespeeld in mijn leven. Ik streefde niet zozeer naar succes, maar ik wilde het wel zo goed mogelijk doen. »Bij de scouts zijn wij door onze proost gemarteld met de parabel van de talenten: van vijf talenten moesten we er tien maken. Dat draag je je hele leven mee, en dat geef je ook door. Maar ik ben wel minder veeleisend voor mijn kinderen dan ik voor mezelf was.»

HUMO U wordt volgend jaar 60. Wat was, denkt u, het belang van zo goed als vaderloos op te groeien? GEENS «Ik ben niet echt vaderloos opgegroeid: ik had een heel goede grootvader. Die man was maar tot zijn 11de naar school geweest, en toch was hij veel verstandiger dan ik. Dat is een levensles. »Mijn vader schijnt een taalkundig genie te zijn geweest. Hij had een thesis geschreven over het metrum en de ritmiek in de Engelse poëzie. Als proef op de som had hij zelfs poëzieop muziek gezet ­ hij was ook een goed muzikant. Die thesis stond bij ons in de kast. »Ik heb heel vroeg in allerlei zaken verantwoordelijkheid opgenomen waar een jongen normaal geen verantwoordelijkheid in draagt. Ik was de enige zoon van mijn moeder, en ze vroeg me dingen die een moeder niet vraagt aan een zoon van 7. In ons gezin werd ik zo'n beetje de echtgenoot van mijn moeder. Ik bleef dat ook toen ik ouder werd ­ al was mijn moeder een zelfstandige en iere vrouw. Maar in die zin ben ik nooit jong geweest.»

HUMO U hebt uw jeugd overgeslagen? GEENS «Ik was een heel gelukkige jongen, maar ik zag problemen die anderen niet opmerkten. In die tijd leefden de meeste jongeren doorgaans nog in geregelde gezinnen. Ik was daar soms jaloers op.»

JALOEZIE

GEENS «Ik ben enig kind. Het voordeel is: ik hoefde niet jaloers te zijn op de aandacht voor broers en zussen, en ik hoefde ook niet te delen. Ik kan nu makkelijk delen omdat ik als kind niet heb moeten vechten voor mijn part. »Ik heb leren rationaliseren, ziet u. Ik heb geen vader gehad, maar misschien was ook dat een voordeel. Mijn vader was een knappe man. Wie weet was hij een père plafond geweest. Nu had ik geen plafond waar ik tegenaan kon stoten. Dat neemt niet weg dat ik natuurlijk liever een vader en broers en zussen gehad zou hebben.»

HUMO Hebt u last van jaloezie in professioneel opzicht? GEENS «Nee.» HUMO Bij de mislukte aanslag in het Centraal Station schoot een militair een terrorist neer. Koren op de molen van de N-VA, die beweert dat militairen op straat nodig zijn, terwijl uw partij daar niet van overtuigd is. Ligt dat niet moeilijk?

GEENS «Er is geen jaloezie in de zin van: `Nu krijgt de verkeerde partij gelijk.' Wel een besef van: `Ik weet wel beter.' Als de bom correct was afgegaan, was de aanslag gelukt. Maar ik ga daarover niet in discussie op zo'n moment, dat geeft geen pas. Na de aanslagen van 22 maart heb ik ook een oproep gedaan: `Stop met recupereren.' »Ik huldig een praktisch standpunt: als we te weinig politieagenten hebben om onze bewakingsopdrachten te vervullen, moeten we militairen inschakelen. De aanwezigheid van agenten en militairen op publieke plaatsen verhoogt het veiligheidsgevoel. Maar daarmee vermijd je nog geen aanslagen.»

HUMO In de polls scoort uw partner in crime Jan Jambon (N-VA) hoger dan uzelf. Steekt dat? GEENS «Ook dat rationaliseer ik. Als kind won ik liever een sprintje dan dat ik als twintigste eindigde. Maar intussen heb ik geleerd het hele plaatje te zien: op andere vlakken scoor ik beter. In de Knack-enquête over veiligheid eindigde ik op de eerste plaats.»

HUMO U hebt indertijd campagne gevoerd om rector aan de KU Leuven te worden. Het is u niet gelukt, terwijl uw partijgenoot Rik Torfs naar het rectorschap is geflaneerd. GEENS «Rik Torfs had al eens verloren, en nu heeft hij dat weer gedaan. We zijn allebei verliezers geweest. Je leert daar veel uit: de energie die ik klaar had zitten voor het ambt als rector heb ik in de periode erna aangewend: ik zag de kansen van wat ik plotseling kon doen toen ik geen rector werd.»

HUMO U staat bekend om uw fijnzinnige taalgevoel. Maar had u niet graag, zoals Bart De Wever, met scorende oneliners gestrooid? GEENS «Wij communiceren op een andere manier. Hij is minstens een jaar of tien jonger dan ik. En mettertijd is hij ook, laat ik het zo zeggen, duidelijker gaan spreken. Bart De Wever geeft schitterende interviews, maar ik kan me zo'n discours niet eigen maken.» TRAAGHEID

HUMO U bent een groot voorstander van traagheid, maar u ontplooit al een leven lang een onwaarschijnlijke hoeveelheid aan activiteiten.

GEENS «In je volwassen leven heb je drie fasen: ik zit stilaan in de laatste fase ­ die van de efectiviteit. Je kunt doen wat je wil, en je wil wat je doet. In de voorafgaande fasen was dat veel moeilijker. In de eerste fase was ik, zoals velen, te competitief. Je wil sneller zijn dan een ander. Maar ik raad jonge mensen nu kwaliteit aan. Traagheid. Als je iets doet, doe het dan zo goed mogelijk. Zo verwerf je vaardigheden voor het leven, maar dat is niet zo makkelijk in een wereld die almaar competitiever wordt. In de tweede fase, tussen je 35ste en 55ste, moet je prioriteiten leren stellen. De meesten weten wel wat ze willen, maar ze nemen er de tijd niet voor. Ze durven niet te kiezen.»

HUMO Mensen uit de privésector vinden de politiek doorgaans te traag in haar besluitvorming. GEENS «Mijn schoonvader, oud-staatssecretaris Jos Dupré, kwam uit de politiek.Ik heb nooit iemand harder weten werken, in mijn ogen was politiek niet traag. Ik weet ook dat heel wat mensen het in de politiek niet zouden uithouden. Je moet over een bijzondere snelheid en incasseringsvermogen beschikken. »Politiek is, door de snelle evolutie van de technologie, wel relatief traag. Vroeger was het hele treinwezen al gereglementeerd vóór er tien treinen reden. Vandaag probeer ik Whatsapp te decoderen en voor mijn onderzoeksrechters toegankelijk te maken, maar tegen het moment dat ik de toestemming van de provider heb, zal Whatsapp niet meer bestaan. Daar moeten we een antwoord op vinden, anders komt de democratie in gevaar. Je kunt niet systematisch te laat komen.»

HUMO Toch blijft u een overtuigd verdediger van de rechtsstaat. U wilt niet weten van een noodtoestand. GEENS «Die noodtoestand is een vreemd ding. In Frankrijk is die van kracht sinds de aanslag op Le Bataclan. Ik heb niet de indruk dat de terreur daar intussen is gestopt. Terreur is te eenvoudig. Je hoeft maar in een auto te stappen om een slachting aan te richten. Je hoeft ook helemaal geen geleerde islamtheoloog te zijn, het volstaat dat je een dag daarvoor een Koranilmpje op het web hebt gezien. »Op dat copycat-gedrag bestaat niet meteen het juiste antwoord. Maar ik weet één ding: als je toegeeft aan de neiging om mensen te arresteren zonder het begin van een bewijs, zit je met een heel grote gevangenis en een sociaal passief dat je niet meer opgelost krijgt. Op Guantánamo was de noodtoestand ook van kracht. Het heeft vijf jaar geduurd voor het Amerikaanse hooggerechtshof oordeelde dat ook daar wettige arrestatiebevelen moesten worden uitgevaardigd.»

HUMO Traagheid betekent ook: onvoldoende naar het goede streven. Doet u dat in voldoende mate? GEENS «Ik hoop het (lacht).» HUMO In een blogpost zong u de lof van mensen die hun leven veil hebben gehad voor de rechtsstaat: Christus, Socrates, Lincoln, Gandhi, King en Mandela. Meet u zich aan hen?

GEENS «De geschiedenis heeft uitgewezen dat zij dichter bij de waarheid stonden dan degenen die hen hebben veroordeeld en opgesloten. Het zijn ook mensen ­ met uitzondering van Mandela ­ die niet naar geweld hebben gegrepen. Noem het geen persoonlijke voorbeelden, daarvoor ben ik te klein. Maar ik aanbid ze, zoals iedereen, op mijn eigen manier.»

HUMO Wie is voor u de numero uno?

GEENS «In politiek opzicht: Lincoln. Qua inspiratie: Christus. (Enthousiast) Lincoln was een politiek genie: opgegroeid in het armst denkbare gezin, maar hij heeft wel op handige maar moedige wijze de slavernij afgeschaft.»

HUMO Handig en moedig: is dat het mooiste compliment voor een politicus? GEENS «Het heeft geen zin moedig te zijn als je niet handig bent.»

GRAMSCHAP

HUMO U hebt 22 maart vanop de eerste rij meegemaakt. Voelde u toen wel emotie in de vorm van boosheid?

GEENS «Die ochtend was ik naar de radio aan het luisteren, toen Paul Van Tigchelt (topman van het OCAD, het Coördinatieorgaan voor de dreigingsanalyse, red.) tijdens zijn interview werd onderbroken voor breaking news. En er kwam bij mij een sms van mevrouw De Bolle (topvrouw van de politie, red.) binnen. 8.07 uur. Ik ben onmiddellijk in mijn auto gesprongen, ik wilde naar Zaventem. Maar ik mocht niet.»

HUMO Wat wilde u daar doen? GEENS «Zien wat er was gebeurd, om op mijn manier te helpen. Ik denk altijd dat ik kan helpen, dat is één van mijn grote gebreken (lacht).»

HUMO U bent geen hulpverlener, helaas. GEENS «Men heeft mij snel op andere gedachten gebracht: ik ben ook geen dwaas. Maar de ochtend daarop vroeg ik: `Wat kan ik nu doen?' Toen hebben ze mij naar de Brabanthal in Leuven gestuurd, waar vijftienhonderd transitpassagiers voor de nacht waren opgevangen. Ik heb met die mensen gesproken om van mijn emotie verlost te raken en toch iemand te helpen. Maar boos? Ik ben niet zo goed in boos zijn als ik daarmee niets bereik.»

HUMO De daders handelden in naam van IS. Wat zijn de belangrijkste drijfveren om tot terreur over te gaan? GEENS «Ten eerste: ontvankelijkheid voor een vreemd gedachtegoed, waar verschillende oorzaken voor bestaan: een verblijf in de gevangenis, een slechte jeugd, een idealistische instelling, jeugdige dwaasheid. Er moet iets zijn dat de gewone sterveling niet heeft. Ten tweede: gramschap ­ al durf ik het woord amper in deze context te gebruiken. Noem het liever dwaze moed: `Ik tel niet meer mee, ik blaas mezelf op.' Ik heb er geen enkele ainiteit mee, maar het is er ontegensprekelijk, ook bij mensen die lang hebben mogen studeren. Dat grieft mij diep. Een ingenieur die zulke daden pleegt, kan ik moeilijk vergeven. Op een kind dat zoiets doet, word ik ook kwaad, maar dan denk ik: hoe is het daartoe gekomen? Wij hebben indertijd ook jongens van 15 naar het oostfront zien vertrekken, kinderen uit goede gezinnen die met de zegen van de pastoor het communisme gingen verslaan, samen met de troepen van Hitler.»

HUMO U maakt, net als historicus Bruno De Wever, de vergelijking tussen oostfronters en IS-strijders. Telkens is er godsdienst in het spel. GEENS «In naam van een godsdienst kun je mensen van alles wijsmaken. Dat ze Jeruzalem moeten innemen, met de nazi's het communisme verslaan, of het Westen met al zijn ongelovige honden uitroeien. De inspiratoren van dergelijke campagnes, mensen die gestudeerd hebben, zijn smerige criminelen.»

HUMO In L'Echo zei u: `De islam is achterop.' Wat bedoelt u daarmee? GEENS «Hun beleving van de mensenrechten komt traag op gang. Ze wankelt zelfs. Abdel Nasser (Egyptische president, red.) en Kemal Atatürk (oprichter van de moderne Turkse staat, red.) stonden, wat betreft de rechten van de vrouw, verder dan sommige landen in het Midden-Oosten vandaag, omdat ze zich hadden losgemaakt van de godsdienstige voogdij. Wij zijn door de ontkerstening en de emancipatie in vijftig jaar tijd ontzettend geëvolueerd inzake familiale en seksuele opvattingen. Zij maken die evolutie veel langzamer door. De vrouw, die in historisch opzicht prominent aanwezig was in de islam, zou nu weer wat meer op de voorgrond mogen komen. Ik weet wel: ook in de katholieke kerk kunnen vrouwen nog altijd geen priester worden.»

HUMO En praktiserende homoseksuelen worden nog altijd verketterd. GEENS «De relatief praktiserende katholieke gemeenschap is erin geslaagd afstand te nemen van de ware leer. Maar dat verhindert mij niet mijn geloofsgenoten te herinneren aan het luitconcert dat Will Ferdy in 1973 in het Sportpaleis te beurt viel: twintigduizend man maakte een kwartier lang kabaal omdat hij zich had geout.

Geen noot heeft hij gezongen. En nu beweren zelfs extreemrechtse partijen dat moslims moeten leren leven met homoseksualiteit.»

HUMO U pleit voor een Europese islam. Is dat geen contradictio in terminis? GEENS «Ik pleit voor een rationele islam. Moslims in het Westen moeten hun geloofsvoorschriften in een seculiere samenleving durven te relativeren en niet aan anderen opleggen, zoals andere geloofsgemeenschappen dat hebben gedaan. Dat vergt tijd, dat besef ik. Maar ik betwijfel of de islam vijftig jaar zal krijgen om geleidelijk aan met homoseksualiteit te leren omgaan. Het zal sneller moeten, of je krijgt spanningen die niet meer te controleren zijn.»

GULZIGHEID

HUMO Sinds de Samusocialaffaire is de vraag weer aan de orde: `Wanneer heeft een politicus genoeg?'

GEENS «Wanneer heeft een mens genoeg? Als je gulzigheid de grenzen overschrijdt, wordt het degoutant. Dat heb je ook in de sector van de banken en de beursgenoteerde vennootschappen gezien. Toen hebben politici moord en brand geschreeuwd: de weddes moesten naar beneden ­ en terecht. Ik ken de toestand van de Brusselse vzw's niet, maar het lijkt me vanzelfsprekend dat je als politicus niet verdient aan een vzw voor daklozen. Wat me wel zorgelijk stemt, is dat elk gewest nu zijn eigen regels zal opstellen: `We willen zelf de stal uitmesten, en snel ook.' Het vergt reflectie. Laten we eens naar het buitenland kijken, bijvoorbeeld. »Mensen met een belangrijke politieke functie moeten behoorlijk verdienen om onafhankelijk te kunnen functioneren. Soms gebeurt dat door te cumuleren. Als je dat verbiedt, moet je ervoor zorgen dat die mensen nog voldoende betaald worden. Verder is het zo dat je mensen met publieke functies niet te veel mag betalen, want dat verdraagt men niet.»

HUMO Is de burger jaloers? GEENS «De burger betaalt natuurlijk mee. En dan krijg je vergelijkingen met Angela Merkel en Barack Obama, die niet zo exorbitant veel verdienen. Ik ben een fan van Obama, maar ik heb toch even mijn wenkbrauwen gefronst toen hij voor zijn eerste postpresidentiele speech 400.000 dollar opstreek. Dat is behoorlijk wat, toch? En ik weet niet wat Angela Merkel over tien jaar voor haar memoires zal vragen.» HUMO Obama en Merkel zijn dan wel niet meer in functie. GEENS «Maar ze recupereren wel. Bon, ik oordeel niet. Ik ben bang voor de radicale uitspraken die je nu overal hoort. Maar wat in Brussel is gebeurd, of bij Publifin of Agusta indertijd, zijn uitwassen van het politieke bedrijf. De politiek wordt daardoor in diskrediet gebracht.»

HUMO U hebt zelf twee betaalde mandaten. GEENS «Ik ben minister en voor 20 procent hoogleraar aan de KU Leuven. Ik geef nog drie vakken. Als ze me daar niets voor zouden geven, zou ik het nog doen, want ik doe het doodgraag. Een drietal uur per week, 's ochtends om acht uur.»

HUMO Krijgt een minister in België te weinig betaald? GEENS «Dat niet, je hebt landen in de Europese Unie waar ministers beduidend minder verdienen. Maar de ministeriële wedde is één aspect. Vaak beschikt hij ook over een dienstwagen, en noem maar op. Ik meen te weten dat een Eurocommissaris doorgaans meer verdient dan een Belgische minister, maar wij beschikken wel over meer kabinetsleden. Als ik mag kiezen tussen extra medewerkers of een hogere wedde, kies ik voor de medewerkers ­ altijd.» ONKUISHEID

HUMO Macht erotiseert, zegt men. Merkt u daar wat van?

GEENS «Ik ben gelukkig niet meer zo jong, in mijn geval valt dat dus best mee.»

HUMO Een geluk dat u zo laat in de politiek bent gestapt? GEENS «John F. Kennedy was 43 en een heel mooie jongen toen hij president van Amerika werd, dan spreek je over iets anders.»

HUMO Wat is onkuisheid voor u? GEENS «Doe nooit wat onkuis is, leerden wij vroeger. Alleen, men vertelde ons er niet bij wat dat precies inhield. Iets doen wat niet overeenstemde met de gangbare seksuele moraal, vermoedden wij. Het verst dat we daarbij kwamen, was masturbatie ­ als we al wisten wat het was. »Vandaag is onkuisheid voor mij: ontrouw aan de personen en ideeën die je koestert. Het is niet alleen een kwestie van seksuele moraal, maar een maximale poging tot consistentie als je weet dat je de goede keuzes hebt gemaakt. Ik zou niet graag in tegenspraak leven met de idealen uit mijn jeugd en mijn gezin, mijn partij, mijn universiteit of mijn vroegere advocatenkantoor onrecht aandoen. »Ik heb weleens onmin gehad met mensen met wie ik vroeger vriendschappelijke relaties onderhield. Maar u zult niet snel iemand vinden met wie ik nu nog in vijandschap leef. Ik ga altijd terug, desnoods na vijf jaar. En nog nooit heeft iemand een uitgestoken hand geweigerd.»

HUMO Uw ego zit u daarbij niet in de weg? GEENS «Niet dramatisch (lacht). Als je die persoon graag hebt gezien, kunnen de redenen daarvoor niet weg zijn. Ik heb een heviger temperament dan men weleens denkt, en soms breekt een vriendschappelijke relatie daarop.»

HUMO U bent niet zo soft als u lijkt? GEENS «Dan kun je niet doen wat ik heb gedaan. Ik ben niet bepaald hard, maar als ik ga voor datgene waarover ik diep heb nagedacht, hou je mij niet tegen.»

HUMO Oké. Laten we toch even terugkeren naar onkuisheid zoals die in de Bijbel werd beschreven. Bestempelt u, als katholiek, ontrouw als dusdanig? GEENS «Toch wel, maar trouw aan een persoon overspant een lange periode in je leven. Als mensen een groot probleem zouden maken over een alleenstaand feit, zou ik de vraag stellen: `Is er sprake van duurzame liefde?' Zo ja, dan is het voor mij een zonde tegen het lichaam, niet tegen de geest.»

HUMO Een handige katholieke exit.

GEENS (hoofdschuddend) «Ik ben bang op radicale wijze te oordelen. We zijn allemaal mensen van vlees en bloed.» HUMO Een schaamteloos indiscrete vraag: is de lijn bij u altijd recht geweest? GEENS «Dat is een vraag die ik met liefde beantwoord, maar ik denk het wel, ja.»

HUMO Op Klara vertelde u ooit dat u elke avond met uw vrouw gaat wandelen. GEENS «We praten elke avond, voor wandelen is het spijtig genoeg soms te laat. In elk geval: we sluiten samen de dag af. Als we dat niet kunnen, zijn we ongelukkig.» HUMO U roept een idyllisch beeld op als je het vergelijkt met wat gangbaar is in tvreeksen over macht en politiek. GEENS «Het leven van mijn vrouw is niet zo aangenaam als ik het nu voorstel. Ze moet erg vaak wachten. Niet alleen op het moment waarop ik thuiskom, maar ook op het moment waarop ik mentaal beschikbaar ben. Ik kan met het ouder worden wel iets beter de knop omdraaien.»

HEBZUCHT

HUMO Is hebzucht voor u de makkelijkst te overwinnen zonde?

GEENS «Ik zal daar zeker weleens tegen gezondigd hebben, maar mijn belangrijkste troef is het vermogen te kunnen delen. Veel voor mezelf verwerven interesseert me maar heel matig.» HUMO Behoort u tot the one percent? GEENS «Vermoedelijk wel, en in elk geval tot de 5 procent, zoals de meeste mensen die doen wat ik doe.»

HUMO U bent geen man van uiterlijk vertoon: u wordt niet gesignaleerd in blitse auto's of dure maatpakken. GEENS «Ik heb één keer een stommiteit begaan: de aankoop van een Alfa Romeo. Die hebben ze later gestolen. Jammer, hij zoemde zo mooi. Ik heb ook nooit de behoefte gehad op te vallen door mijn kleding. Sterker, ik heb daar een hekel aan ­ ik zou een slechte vrouw zijn (lacht).»

HUMO U hebt een kantoor voor zakenadvocaten uit de grond gestampt. Dat blijft een vreemde vaststelling: Koen Geens, die fijnbesnaarde man,is in zijn diepste wezen een kille zakenadvocaat.

GEENS «In de eerste plaats ben ik hoogleraar. Zo ervaart men mij ook: veel mensen spreken mij aan met `professor' in plaats van met `minister'. Maar wat boeide mij in het vak van zakenadvocaat? Ik hou veel van het ondernemingsrecht, maar het moet ook ergens toe leiden: l'art pour l'art heeft me nooit bekoord. En: ik smeed graag een ploeg. Dat schreef ik soms in een brieje als we op kantoor een nieuwe vennoot kregen: `Ik eindig liever samen met tien vrienden op een moeilijk bospad dan alleen boven op een berg.' »Als we een boek schreven of een zaak behartigden, deden we dat samen. Als er opbrengst was, deelden we die. Zo probeer ik dat ook op dit departement te doen. Mijn kabinetschef Vincent Houssiau gaat nu voor de koning werken. Ik vind dat erg en hij ook, maar hij is wel een vriend voor het leven.»

HUMO U was één van de initiatiefnemers van de fel bekritiseerde afkoopwet. GEENS «Dat is niet helemaal juist. Als kabinetschef van toenmalig minister-president Kris Peeters heb ik in 2007, toen er geen federale regering was, Antwerpse politici ontvangen die voor de diamantindustrie kwamen pleiten. De diamant dreigde na een grote inbeslagname Antwerpen voorgoed te verlaten. Maar sindsdien heb ik daar niets meer van vernomen. Ik was dus in het geheel niet betrokken bij de redactie van de wetteksten.»

HUMO Raf Verstraeten, uw voormalige vennoot, wel.

GEENS «Juist, voor het strafrechtelijke aspect.»

HUMO Op dit moment gaat een onderzoekscommissie in Kazachgate na of de afkoopwet op maat is geschreven van de diamantlobby en de dubieuze Oezbeekse miljardair Patokh Chodiev. U staat erom bekend die wet wel genegen te zijn. GEENS «Ik heb me al meermaals boos gemaakt over de traagheid waarmee men inanciële strafzaken aanpakt. Zolang dat niet sneller gebeurt, dreigen zaken te verjaren en is zo'n wet onvermijdelijk. Daarom is het parket ook vragende partij. Procureur-generaal Yves Liégeois, die het vaderschap van de afkoopwet claimt, houdt vol dat het noodzakelijk was om mensen toch niet volledig zonder betaling te laten lopen. Als u het mij vraagt, zou de afkoopwet beter niet worden toegepast. Tenzij misschien voor gevallen waarbij het parket het door een gebrek aan bewijzen niet zou halen. Dan is een inanciële regeling zonder veroordeling misschien wel de elegantste oplossing. »Over Kazachgate mag ik, als minister van Justitie, niet veel zeggen. Maar mocht het zo zijn dat er beïnvloeding is geweest, dan zou dat bijzonder betreurenswaardig zijn.»

HUMO Tijd voor een conclusie, meneer Geens. U bent geen man die stiekem de zonde koestert, u bent een hardcore stoïcijn. U bent verregaand onthecht. GEENS «Te veel eer. Mettertijd leer je wel de dingen te relativeren. Het enige wat uiteindelijk zal overblijven, is de liefde die ik voor een aantal mensen heb gehad. Al de rest is stof, en vergaat tot stof. Of ik zo onthecht ben als u beweert, zal nog moeten blijken. Ik praat niet zo moeilijk over de dood, maar ik ben nog nooit bijna dood geweest. De test zal komen als het zover is. Dan zal ik pas weten of ik kan loslaten.»