Inbraken, diefstallen of van­dalisme: bijna alle vormen van klassieke misdrijven nemen af. Dat blijkt uit de criminaliteitscijfers van de federale politie. “Er hangen ondertussen zoveel camera's, dat er gewoonweg minder gelegenheid is om misdrijven te plegen”, zeggen experts. Ze zien een verschuiving naar cybercrime: de nieuwe crimineel slaat toe vanachter zijn computer.

Voor het vijfde jaar op rij al registreerde de politie vorig jaar minder aangiftes van misdrijven door burgers. Vorig jaar telde de politie daardoor exact 870.655 misdrijven - voor het eerst deze eeuw dook dat cijfer onder de grens van 900.000 feiten.

Internationaal fenomeen

Vooral de plotse daling in woning­inbraken in ons land oogt spectaculair. Er waren 55.609 inbraken, ofwel 152 per dag. Maar dat zijn er wel 11.473 minder dan in 2015, of een ­daling van 17 procent. De daling is ook zichtbaar in bijvoorbeeld autodiefstallen (-12 procent), zakkenrollers (-13 procent), vandalisme (-9 procent) en diefstallen (-9 procent). Inbraken in apotheken en nachtwinkels nemen dan weer toe.

“Die daling is een internationaal ­fenomeen dat we al een tijdje in heel Europa, de Verenigde Staten en ­Canada zien”, zegt professor Stefaan Pleysier, hoofddocent Criminologie aan de KU Leuven.

“We noemen het de International Crime Drop. De oorzaak is een samenspel van factoren, maar een van de hypothesen is dat we ons gewoon beter beveiligen. Ons huis is beter ­beschermd met betere sloten en alarmsystemen, onze auto's worden afgesloten met technologie, en er hangen tegenwoordig overal camera's. Er is gewoonweg minder gelegenheid om misdrijven te plegen.”

“Verschillende politiezones dragen ook zelf een steentje bij, door in­woners erop te wijzen hoe ze hun huis beter kunnen beveiligen”, zegt commissaris-generaal Catherine De Bolle. Ze wijst ook op de verhoogde aanwezigheid van agenten en militairen op straat.

Meer terreurdossiers

De politie heeft nu de handen vol met onder andere terrorisme. De politie stelde vorig jaar 732 processen-verbaal op over terreurverdachten: dat zijn er 25 procent méér dan vorig jaar. Dat ­cijfer weerspiegelt niet het aantal verijdelde aanslagen of complotten. “De regering heeft een aantal nieuwe wetten gestemd om de strijd tegen terreur aan te scherpen”, legt justitieminister Koen Geens (CD&V) uit. Daardoor zijn een heleboel zaken strafbaar geworden, die dat voorheen niet waren en die het hogere aantal pv's uitleggen.

Volgens Geens is er ook een duidelijke verschuiving van offline criminaliteit, naar online misdaad. “Het aantal gevallen is plots gestegen tot een recordaantal van 19.982 feiten”, zegt Geens. Er zijn ook meer gevallen van informaticabedrog (+12,7 procent), sabotage (+11,1 procent) en hacking (+5.8 procent). Daarnaast telde de politie 12.667 gevallen van internetfraude. “Wellicht is het werkelijke cijfer nog hoger”, denkt De Bolle. “Veel mensen doen geen aangifte omdat het om een klein bedrag gaat, of omdat ze zich schamen.”

“Criminaliteit zoekt de weg van de minste weerstand”, zegt professor Stefaan Pleysier. “Daar waar er gelegenheid is en minder controle, zal misdaad opduiken. Die plaats is nu niet meer de publieke ruimte, maar wel het internet.”

Cedric Lagast