Deze middag hebben Vice-eersteminister en minister van Economie Kris Peeters en Minister van Justitie Koen Geens, een anti-corruptiegids voorgesteld die de Belgische bedrijven moet helpen om corruptie uit het bedrijfsleven te bannen. Dit gebeurde op een conferentie van Belgische ondernemers in het kader van de Internationale Dag tegen Corruptie van de Verenigde Naties.
Kris Peeters: “Volgens een recente studie in opdracht van het Europees Parlement, kost corruptie Europa jaarlijks 990 miljard euro aan BBP-verlies. Dat is meer dan 2 maal het volledige BBP van België. Corruptie heeft dus een reële impact op onze economie én op de economieën van de landen waarmee onze bedrijven handel drijven. Geld dat onderweg blijft hangen, creëert geen enkele toegevoegde waarde. Het zorgt voor minder jobs, voor duurdere producten voor de consument en voor verlies voor de bedrijven. Met deze anti-corruptiegids willen we bedrijven helpen om corruptie uit het bedrijfsleven te bannen.”
Koen Geens: “De strijd tegen corruptie vergt veel inspanningen maar is een noodzakelijke taak , die een constante inspanning vergt van alle partners, of het nu de overheid, de private sector, het maatschappelijk middenveld of het individu is.”
België heeft zich in het verleden via verschillende internationale verdragen geëngageerd om de strijd tegen corruptie op te drijven. Corruptie is immers een ernstige bedreiging voor het goed functioneren van onze samenleving en is bovendien een bedreiging van de concurrentiepositie van goed menende ondernemingen.
Kerncijfers
Uit een OESO-analyse uit 2014 waarbij 400 rechtszaken werden geanalyseerd die betrekking hadden op transnationale corruptie, blijkt dat:
- 50% van de corruptie plaatsvindt in ontwikkelde landen;
- 1 op 5 omkoopbetalingen plaatsvindt in hoog ontwikkelde landen;
- Investeringen in een land met een relatief hoog corruptierisico kan leiden tot 20% meer
- 4 sectoren het sterkst getroffen worden: de grondstoffenwinning, de bouwsector, transport & logistiek, en de communicatie- en informatiesector;
- In 80% van de gevallen omkoping wordt voorgesteld aan werknemers uit de publieke sector.
kosten dan andere investeringen;
Anti-corruptiegids
De anti-corruptiegids is het resultaat van een nauwe samenwerking tussen het Nationaal contactpunt voor de OESO richtlijnen van de FOD Economie, de FOD Justitie, het VBO en het Belgisch Comité van de Internationale Kamer van Koophandel.
De gids bevat richtlijnen om interne gedragscodes op te stellen én om alle betrokken partijen correct te informeren. Daarbij word vooral gefocust op KMO’s aangezien bij deze groep nog de grootste winst kan geboekt worden op het vlak van inschatten van de risico’s en schadelijke gevolgen van omkoping van buitenlandse ambtenaren. Er wordt nadruk gelegd op wat bedrijven zelf kunnen en moeten doen. Integriteitsrisico’s variëren immers per sector en door de tijd heen. Het bedrijfsleven moet daarom zelf verantwoordelijkheid opnemen voor het opzetten, implementeren en handhaven van het integriteitsbeleid binnen de eigen organisatie. Elke medewerker die bij buitenlandse deals betrokken wordt, moet doordrongen zijn van het besef dat omkoping in geen enkel geval kan én dat de gevolgen voor een bedrijf bijzonder groot kunnen zijn wanneer dergelijke praktijken toch gebeuren.
Wettelijk kader
Daarnaast bevat de gids ook een overzicht van het bestaande wettelijk kader.
De basiswetgeving rond corruptie werd op 11 mei 2007 gewijzigd met de wet die nieuwe regels voor extraterritoriale rechtsmacht inhield en de afschaffing van de fiscale aftrekbaarheid van steekpenningen en kleine faciliterende bedragen.
Recent werden via Potpourri II de straffen voor internationale corruptie verhoogd. De straffen werden verdrievoudigd, voor sommige inbreuken zelfs vervijfvoudigd. Voorheen werden nationale en internationale corruptie op dezelfde manier bestraft. Zonder de kwaliteit van de rechtsvoering te schaden werden de procedures ook sneller en efficiënter afgehandeld. Via een omzendbrief van 8 oktober 2015 aan de magistraten van het openbaar ministerie werden deze verzocht om extra aandacht te besteden aan dossiers van misdrijven zoals omkoping, omkoping van buitenlandse ambtenaren, belangenvermenging en verduistering door een persoon met een openbaar ambt. Het openbaar ministerie kan de opportuniteit onderzoeken van een mogelijke inbeslagname van de uit de overtreding verworven goederen.
Ook in het Nationaal Veiligheidsplan van dit jaar is uitgebreid aandacht besteed aan de aanpak van nationale en internationale corruptie. Justitie heeft tenslotte een Memorandum of Understanding afgesproken met het Ministerie van Buitenlandse Zaken waardoor de Conventie en Gids van goede praktijken bij Belgische ondernemingen in het buitenland gepromoot wordt. Er is bovendien met diplomatieke posten in het buitenland afgesproken dat corruptie waarmee Belgische bedrijven kunnen geconfronteerd worden, aan de Belgische justitie zal gemeld worden.