Minister van Justitie Koen Geens heeft vanaf het begin van zijn aanstelling werk gemaakt van een oplossing die er moest komen voor de geïnterneerden die nog steeds in gevangenissen verbleven. Europa veroordeelde ons land met de regelmaat van een klok voor deze toestand. Er is ondertussen al veel werk verzet. Eind 2013 verbleven er nog ongeveer 1130 geïnterneerden in de gevangenis. Vandaag zijn dat er nog ongeveer 750. Binnenkort starten het Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) in Antwerpen en een eenheid voor zorg aan geïnterneerden met een verstandelijke beperking.

Op 1 oktober treedt de nieuwe interneringswet in werking. De wet van 5 mei 2014 werd grondig gewijzigd. Zo kunnen voortaan alleen feiten die een aantasting van de fysieke of psychische integriteit veroorzaken nog aanleiding geven tot internering. Internering is dus uitgesloten voor banale feiten.

Deze nieuwe interneringswet moet de persoon een nieuwe kans geven tot integratie in de maatschappij door hem/haar een aangepast zorgtraject aan te bieden. Deze maatregel zorgt er tegelijk voor dat deze persoon voor de samenleving geen bedreiging meer zal vormen. De interneringsmaatregel zal dus worden opgelegd aan de mensen die het echt nodig hebben.

Recht op zorg mag immers niet afhankelijk worden van een juridisch statuut. Internering kan nooit een maatregel zijn die er enkel toe strekt zorg af te dwingen.

De nieuwe kamers voor de bescherming van de maatschappij waarin een rechter samen met 2 assessoren (een klinische psycholoog en een assessor sociale re-integratie) zetelen, zullen de beslissingen nemen over de uitvoering van de interneringsmaatregel en het daaraan verbonden zorgtraject van de geïnterneerde. Het gaat om beslissingen tot toekenning van een uitgaansvergunning tot en met een invrijheidstelling op proef of definitieve invrijheidstelling. Al deze modaliteiten krijgen een wettelijke basis. Deze interneringskamers zullen werken op het niveau van de 5 gerechtelijke ressorten en vallen net zoals de strafuitvoeringsrechtbank onder de Hoven van Beroep.

Vanaf 1 oktober kunnen slachtoffers die wensen betrokken te worden in de interneringsprocedure op de website van de FOD Justitie een document vinden en invullen om hieraan tegemoet te komen.

Er komen nieuwe criteria voor de deskundigen die een speciale opleiding gevolgd hebben in de forensische psychiatrie. Zij beheersen alle vaardigheden en technieken inzake diagnose, behandeling en opvolging van geestesstoornissen die binnen het gerechtelijk kader relevant kunnen zijn. Bovendien zijn ze zeer vertrouwd met de gerechtelijke en penitentiaire instanties.

De inspanningen die door de minister van Volksgezondheid al werden gedaan en de goede samenwerking met de minister van Justitie leidden de voorbije twee jaar tot goede resultaten zoals de longstay verblijven in Bierbeek en Doornik en de opvang voor vrouwelijke geïnterneerden in Zelzate.

Minister Geens zal deze inspanningen verder zetten tot er voor alle geïnterneerden een gepaste opvang en zorg voorhanden is. Vanzelfsprekend maken deze inspanningen deel uit van een ruimer plan waarin ook de gedetineerden (veroordeelden en voorlopig gehechten) de gepaste zorg krijgen die zij nodig hebben.