De Brexit was onverwacht en toch weer niet. Ook andere landen namen in het verleden al grote risico's met referenda over Europa, om het UK zelf, maar ook Frankrijk en Nederland niet te noemen. Waar kiest men voor, waar kiest men tegen? En wie gaat kiezen? Ik houd niet van referenda. De politici worden gekozen en nemen hun verantwoordelijkheid, en worden daarop afgerekend. Directe democratie werkt zelden. Kloof met de burger? Zonder twijfel, maar een goed politicus gaat elke week meerdere keren op het verhoog overal in zijn land om uit te leggen en te verklaren, en te luisteren. En hij luistert naar de angst van de bevolking voor de toekomst: dat het morgen slechter zal zijn dan vandaag. En hij zet zich maximaal in voor die toekomst, door te hervormen waar nodig, in overleg, deskundig en geduldig, zodat morgen opnieuw beter wordt, zoals het altijd is geweest. Vooruitgang hou je niet tegen, maar leid je in banen.