'Techbedrijven VS bemoeilijken opsporen Europese terroristen'

Europese politie- en inlichtingendiensten krijgen te lastig informatie over terrorismeverdachten. Het aanvraagproces dat Amerikaanse techbedrijven als Facebook en Google volgens de wet moeten hanteren, zou verouderd zijn.

Dat stellen Europese functionarissen tegen The Wall Street Journal. Zij pleiten voor een snellere afhandeling van dataverzoeken door Amerikaanse techbedrijven, die het werk van de Europese opsporingsdiensten onnodig zouden vertragen.

Ook spoedaanvragen, die bestaan uit het opvragen van standaard klantgegevens, kunnen al voor frictie tussen beide partijen zorgen, zo melden bronnen aan beide kanten van de oceaan aan de krant. Amerikaanse techbedrijven willen namelijk niet zomaar privacygevoelige informatie van klanten afstaan bij elk verzoek van een andere overheid.

Verdachte op de hoogte stellen
Zo diende België enkele dagen na de aanslagen in Parijs een verzoek in om data over een account bij een niet nader genoemd techbedrijf te verkrijgen. Het account had via een bericht gedreigd in Brussel een aanslag te plegen, uit naam van IS.

Het techbedrijf in kwestie wilde de data alleen overhandigen als de Belgische politie de verdachte hiervan op de hoogste stelde. De Belgen gingen niet akkoord omdat dat het onderzoek zou schaden. Uiteindelijk heeft het Amerikaanse ministerie van Justitie ervoor gezorgd dat het bedrijf de data over de verdachte toch heeft overgedragen.

Geen directe toegang tot communicatie
De Amerikaanse wet verbiedt bedrijven om onderschepte communicatie te verstrekken aan politiediensten uit andere landen, behalve als hier een beoordelingsprocedure voor wordt afgelegd. Europese opsporingsdiensten krijgen daarnaast ook geen toegang tot live communicatie van verdachten, ook niet bij een acute terreurdreiging. Alleen als de veiligheid van Amerikanen in gevaar is, is toegang tot live communicatie toegestaan.

Langzaam en omslachtig
Een woordvoerder van Facebook bevestigt tegenover The Wall Street Journal dat het legale proces voor dataverzoeken 'langzaam en omslachtig' kan zijn, maar benadrukt dat het Facebook lukt om binnen enkele minuten op een spoedaanvraag te reageren. Volgens de woordvoerder is het sociale netwerk daarnaast bezig om hervormingen bij de VS en andere landen door te voeren, blijkbaar om het proces makkelijker te maken.

"Het niveau van samenwerking verschilt sterk van provider tot provider", aldus Koen Geens, de Belgische minister van Justitie. "Maar over het algemeen is het grotendeels ondermaats en brengt het onderzoeken en de veiligheid van mensen in gevaar." Een andere Belgische functionaris, die anoniem wil blijven, zegt tegenover de Amerikaanse krant dat het verstrekken van informatie over verdachten zo lang duurt dat er uiteindelijk helemaal geen data meer over is.

RTL Z / Daniël Verlaan