Het Oostenrijkse parlementslid Peter Pilz maakte donderdag in Brussel bekend dat de Duitse Bundesnachrichtendienst vanaf 2005 toegang had tot vijftien telecomlijnen met eindpunt in België. In een reactie laat justitieminister Koen Geens weten dat de Staatsveiligheid een onderzoek is gestart ‘om na te gaan of en in welke mate Belgische doelen daadwerkelijk het voorwerp waren van de vermeende spionageactiviteiten’.

Eerder liet de Staatsveiligheid al aan MO* weten dat ze ‘geen informatie had’ over het aftappen van Belgische internetverbindingen door de Duitse geheime dienst BND.

‘De minister van Justitie heeft kennis genomen van de berichten als zou de Duitse inlichtingendienst BND (Bundesnachrichtendienst) en de Amerikaanse veiligheidsdienst NSA (National Security Agency) Belgische data op elektronische wijze onderschept hebben’, aldus Sieghild Lacoere, woordvoerster van minister van Justitie Koen Geens (CD&V).

‘Ten gevolge van deze onthullingen is de Veiligheid van de Staat een onderzoek gestart om na te gaan of en in welke mate Belgische doelen daadwerkelijk het voorwerp waren van de vermeende spionageactiviteiten. Op grond van de resultaten van dit onderzoek zullen gepaste maatregelen genomen worden.’

Naar aanleiding van informatie die het Oostenrijkse parlementslid Peter Pilz eerder bekendmaakte, is het Federaal Parket van Zwitserland deze week een onderzoek gestart naar het aftappen van Swisscom-telefoonlijnen door de NSA.

'Dit doet men niet onder bevriende naties'

Op een persconferentie in het Europees parlement donderdagochtend maakten Groen Links-Europarlementariër Judith Sargentini, het Oostenrijkse parlementslid Peter Pilz en Groen-Kamerlid Stefaan Van Hecke aanvullende gegevens bekend over 'de omvang van het jarenlang aftappen van honderden Europese internetverbindingen door de BND, waaronder 15 Belgische'.

‘Dit doet men niet onder bevriende naties’, aldus de drie groene parlementsleden.

‘De nieuwe gegevens lijken aan te tonen dat talloze Europese telecomlijnen in 2005 zijn gesplitst en doorgegeven aan de BND, die ze vervolgens doorgaf aan de Amerikaanse geheime dienst NSA’, stelde Groen in een persbericht. ‘Die dienst, zo blijkt uit de documenten, had aan de BND prioritaire lijnen doorgegeven, waaronder 15 vanuit België (waaronder 10 van Belgacom). In totaal werden 134 lijnen in 31 Europese landen afgetapt.’

‘Deze informatie is schokkend’, reageerde Stefaan Van Hecke. ‘Ik zal met betrekking tot de 15 lijnen in België opheldering vragen via het Comité I en vragen stellen aan de bevoegde minister. Het kan niet dat bevriende Europese lidstaten elkaar gaan bespioneren, het kan hier ook om economische spionage gaan, op vraag van de Amerikaanse inlichtingendiensten.'

Van Hecke verwacht 'een forse reactie van onze regering ten aanzien van Duitsland. Op dit moment onderzoekt het Nederlandse KPN welke klanten precies het slachtoffer zijn geworden van spionage. Ik verwacht dat Belgacom hetzelfde onderzoek start.’

Europees parlementslid Bart Staes van Groen noemde de onthulling ‘extra wrang op het moment dat het Europees parlement zijn houding bepaalt aangaande de onderhandelingen over het vergaande vrijhandelsverdrag TTIP tussen de EU en de VS. Het is absurd dat Europese landen zélf mogelijk economisch gevoelige informatie van elkaar aan de VS gaan geven op een moment dat steeds duidelijker wordt dat zij ons bepaalde zaken willen opdringen en Europese regelgeving onder druk kan komen te staan.’

In het artikel Er is geen enkel bewijs dat de Nederlandse kabels zijn afgetapt werpt de Nederlandse mediasite De Correspondent wel op dat in de documenten van het Oostenrijkse parlementslid Peter Pilz de bewijzen zouden ontbreken voor het daadwerkelijk onderscheppen van communicatie.

'We zullen deze zaak uiteraard grondig onderzoeken'

Proximus [het vroegere Belgacom] was naar eigen zeggen niet op de hoogte van de feiten. ‘Wij hebben geen enkele indicatie dat deze afluisterpraktijken zouden hebben plaatsgevonden’, aldus woordvoerder Jan Margot. ‘Diegenen die deze zaak hebben aangebracht mogen ons alle nuttige info bezorgen. Momenteel beschikken we niet over de nodige elementen om hierop te reageren. Wij zullen deze zaak uiteraard grondig onderzoeken.’