'Dit is rock-'n-roll'

op 30 april 2014 17:30 Artikel op De Standaard Avond

Vorige week dook het filmpje met de bijbehorende slogan op waarmee minister van Financiën Koen Geens in Vlaams-Brabant de kiezer aan zijn kant wil scharen: Koen Geens is ‘gene gewone’. Daarmee wil de minister naar eigen zeggen een einde maken aan het foute beeld dat mensen van hem hebben. ‘Ik lijk veel stijver dan ik ben’, vertelde hij aan Het Laatste Nieuws. ‘Ik ben de eerste om plezier te maken.’

Minister Geens krijgt nu navolging van Eric Van Rompuy, zowel in het gebruik van tussentaal als in de keuze om zichzelf te typeren als niet-doorsnee. Is Geens ‘gene gewone’, dan prijst Van Rompuy, die de derde plaats op de CD&V-Kamerlijst in Vlaams-Brabant bekleedt, zichzelf aan als ‘ne moeilijke’.

Hallo, meneer Van Rompuy. Koos u voor deze slogan in navolging van minister Geens?

Eric Van Rompuy: ‘Nee, dat is mijn eigen keuze. Ik heb die slogan al een maand geleden verstuurd. Samen met twee andere: “Strijdershart met vijf jaar garantie” en “Een zetel dient niet om leeg te blijven”.’

Past hij bij u, de slogan ‘Stuur ne moeilijke naar de Kamer’?

‘Ik zit 31 jaar in het parlement en voer campagne in functie van mijn werk als parlementslid. En als parlementslid hoor je strijdbaar te zijn, kritisch, en onafhankelijk in je denken. Moeilijk dus.’
‘Ik moet ook extra hard strijden, vandaar mijn strijdershart. Ik ben er allesbehalve zeker van dat ik verkozen zal raken. Doet CD&V het niet beter dan in 2010, dan wordt het njet.’

Waarom hebt u tussentaal gebruikt in uw slogan? Om dichter bij de burger te staan?

‘Maar nee. Ik wou gewoon opvallen en een beetje origineler uit de hoek komen dan bij vorige verkiezingen. Vandaar mijn drie slogans. Al had ik in plaats van “Een zetel dient niet om leeg te blijven” misschien beter gekozen voor “Nee, ik ben geen ja-knikker”. Maar die is gesneuveld.’
 

En wat denkt een politicoloog over de slogans van minister Geens en Eric Van Rompuy? We vroegen het aan Carl Devos, politicoloog aan de UGent.

Het gebeurt zelden dat politici zichzelf aanprijzen in tussentaal. Een verstandige keuze, meneer Devos?

Carl Devos: ‘Anders dan Algemeen Nederlands appelleert tussentaal aan het gewone leven en aan de gewone mens. Mensen spreken geen afgelijnd Nederlands. In soaps hebben ze dat goed begrepen, waar het gebruik van tussentaal realismebevorderend werkt. De keuze van Geens en Van Rompuy voor tussentaal werkt dan ook drempelverlagend. Ze probeert de kloof met de burger te dichten. Politiek wordt doorgaans als iets pretentieus en afstandelijks ervaren en dat proberen beide politici hier misschien te doorbreken met tussentaal. Ze zeggen: ik leef niet in een ivoren toren, ik ben één van u.’

Past zijn slogan volgens u bij minister Geens?

‘Volledig. Minister Geens is ook “gene gewone”. Zelfs in zijn taalgebruik niet. Hij praat heel professoraal. Met deze slogan wil hij allicht zeggen: ik wijk af van het ernstige imago dat aan mij kleeft, maar ik ben wel afwijkend, “gene gewone”. Het oude oranje VW-campagnebusje waarmee hij rondrijdt, moet dat onderstrepen.’ Het is on-Geens, maar het valt wel op.’
‘Verder is Geens ook “gene gewone” omdat hij zich in een mum van tijd heeft opgewerkt in de Wetstraat en een zeer atypisch parcours heeft gereden. Ik overdrijf een beetje, maar al tijdens zijn eerste interview, met Kathleen Cools, schreef hij geschiedenis. Hij communiceert ook anders dan andere politici, wat hem alweer atypisch voor de Wetstraat maakt.’

En past de slogan van Eric Van Rompuy bij hem?

‘Van Rompuy appelleert aan de normale Vlaming, dus het is niet raar dat hij tussentaal en geen Algemeen Nederlands gebruikt. En hij is ook “ne moeilijke”. Van Rompuy is een kuitenbijter, een cavalier seul. Hij zegt waar het op staat en neemt de vrijheid om te zeggen wat hij denkt. Zelfs als hij uithaalt naar de N-VA en daarmee zijn eigen partij tegen zich in het harnas jaagt. Van Rompuy kun je niet beteugelen.’

In commercials die gericht zijn op jongeren wordt vaak tussentaal gebruikt om een jong en rebels imago uit te stralen. Geldt dat hier ook?

‘Het klopt zowel voor Geens als voor Van Rompuy. Ze zijn allebei anders, afwijkend. Je zou het misschien niet op het eerst gezicht zeggen, maar ze hebben allebei een rock-’n-rollprofiel.’

Vicky Vanhoutte