Er breken turbulente tijden aan voor de gokwereld in België. Het ziet ernaar uit dat de Kansspelcommissie zoals we die de voorbije 20 jaar gekend hebben opgedoekt zal worden. In de plaats moet er een sterkere, meer onafhankelijke waakhond komen. Eentje die geen schrik heeft om te bijten. Daarover is al langer sprake in het parlement, maar het onderzoeksdossier dat vrijdag op het kabinet van justitieminister Koen Geens (CD&V) belandde, heeft de zaken in een stroomversnelling gebracht. In dat document beschrijven de speurders van het Centrum Integriteit dat ambtenaren aan de top van de Kansspelcommissie zich schuldig gemaakt hebben aan minstens vijf ernstige integriteitsschendingen.

Zo ontdekten ze dat er overheidsmiddelen misbruikt zijn en dat 'een personeelslid' zijn macht misbruikte voor persoonlijk gewin. Er is ook sprake van 'het belemmeren van de uitvoering van de kerntaken van de Kansspelcommissie'. Lees: men heeft de controle op de goksector onmogelijk gemaakt of op zijn minst ernstig gehinderd. Er werd ook bewijs gevonden van het feit dat toplui mails onderschepten die niet aan hen gericht waren. En de meest kwalijke vaststelling was zonder twijfel het feit dat ambtenaren bij de Kansspelcommissie voordelen aanvaard hebben van gokbedrijven.

Interim-manager

Geens nam het rapport de voorbije dagen aandachtig door en haalde vervolgens de bezem boven. Minstens vier toplui van de Kansspelcommissie worden op non-actief gezet. Het gaat volgens onze informatie om Etienne Marique (de voorzitter), Peter Naessens (de directeur), Norbert Boyen (de IT-directeur) en Patrick Hubeau (de liaison-officier van de gerechtelijke politie). Daarmee is de waakhond volledig onthoofd. Geens zal deze week op de ministerraad uit de doeken doen hoe het voorlopig verder moet. Meer dan waarschijnlijk komt er een interim-manager. 

Het valt te betwijfelen of het onverkwikkelijke dossier met de drastische beslissing van Geens afgesloten wordt. In het parlement loopt onder meer Groen zich warm om de zaak uit te spitten. "Ik stel mij zeer veel vragen", zegt Kamerlid Stefaan Van Hecke. "Al jaren zijn er maar liefst zes ministers vertegenwoordigd in de Kansspelcommissie. Merkten zij niet dat het grondig fout aan het lopen was? Ik heb de voorbije jaren zelf ook tal van vragen gericht aan de minister, maar er werd niks ondernomen. Nu pas grijpt hij in."

Plan al klaar

Van Hecke vindt dat Geens tekst en uitleg verschuldigd is aan het parlement. "We moeten dat rapport kunnen inkijken en desnoods een nieuwe, externe audit bestellen die tot op het bot gaat. En als dat niet volstaat, dan kunnen we altijd nog een parlementair onderzoek instellen." In de toekomst pleit Van Hecke alvast voor een nieuwe regulator van de goksector. En daarin heeft hij een medestander aan Geens. "Ik heb al herhaaldelijk gepleit voor een hervorming", werpt de minister op. Hij heeft zelfs al een plan klaar. "De Kansspelcommissie moet omgevormd worden naar het model van andere regulatoren, zoals de Nationale Bank. Ze kan bijvoorbeeld bestaan uit een kleine directie die het beleid uitvoert en een auditeur van het Openbaar Ministerie die de onderzoeken en controles laat uitvoeren. Vervolgens kan een onafhankelijke tuchtcommissie, bestaande uit magistraten, de administratieve sancties uitspreken."

Geens wil ook plaats maken voor wetenschappers en vertegenwoordigers van verenigingen die bezig zijn met gokverslaving. Ook Groen is daar voorstander van. De komende weken en maanden zal hoe dan ook nog fel gedebatteerd worden over het verleden en de toekomst van de gokwaakhond.