De Regie der Gebouwen, de vastgoedbeheerder van de federale staat, start binnenkort met de renovatie en restauratie van het oud Gerechtshof aan de Britselei in Antwerpen. De Ministerraad keurde op 28 juni 2019 het gunningsdossier voor de uitvoering van de werken goed. Als er geen beroep wordt aangetekend tegen deze beslissing, zullen de werken in het najaar van 2019 kunnen starten.
Na de werken zullen het Hof van Beroep, het Parket-Generaal, het Arbeidshof, het Auditoraat-generaal en het Assisenhof hun intrek nemen in het gebouw.

“Sinds het overnemen van deze bevoegdheid heb ik ervoor gezorgd dat deze openbare aanbesteding met urgentie behandeld werd, het is hoog tijd dat de mensen in de toekomst zekerheid krijgen wanneer ze hun intrek in een nieuw gebouw kunnen nemen”, preciseert Koen Geens, minister van Justitie, belast met de Regie der Gebouwen . “Ik ben dan ook heel blij dat de ministerraad deze openbare aanbesteding heeft goedgekeurd en de werken eindelijk zullen starten. Justitie en zijn medewerkers verdienen het om in een aangename omgeving te werken.”

Geschiedenis van het gebouw

Het oud gerechtshof dateert van 1877 en is sinds 1997 beschermd als monument. Het statige gebouw, ontworpen door Louis Baeckelmans, werd opgetrokken in eclectische stijl met een neorenaissance-inslag.

In 1911 en 1929 vonden enkele belangrijke verbouwingswerken plaats waardoor het pand een aanzienlijke uitbreiding kende. Zo werd er een hele verdieping bijgebouwd, een ruime bibliotheek opgericht en één van de twee binnenkoeren werd overkoepeld. Sindsdien vonden geen grote verbouwingen meer plaats. Doorheen de jaren verhuisden sommige diensten al dan niet tijdelijk naar andere locaties, zodat verdere uitbreidingen niet meer nodig waren.

Na de bouw van het nieuwe Justitiepaleis aan de Bolivarplaats in 2006 werden vele gerechtelijke diensten geherlokaliseerd naar het nieuwe gebouw.

Een grondige renovatie en restauratie in verschillende fasen

Het gebouw was aan een grondige renovatie en restauratie toe. Tussen 2006 en 2012 werden de daken, de kroonlijsten en de gevels van het gebouw aangepakt.

Vervolgens werd studiebureau TV OGA - bestaande uit HUB, Origin, Bureau Bouwtechniek en RCR – via een overheidsopdracht aangesteld om een masterplan te ontwikkelen voor het gebouw. Dit resulteerde in een geïntegreerde studie en ontwerp om het volledige gebouw te renoveren en om het behoefteprogramma van de FOD Justitie te realiseren. Aangezien het gebouw is beschermd als monument, ging hier een historisch en materiaaltechnisch onderzoek aan vooraf. Ook het Agentschap Onroerend Erfgoed moest akkoord gaan met de geplande werken.

In oktober 2018 werd dan een opdracht voor de uitvoering van de renovatie- en restauratiewerken gepubliceerd. Deze werken omvatten de volledige herbestemming, het buitenschrijnwerk en de restauratie van het interieur.
Als alles volgens plan verloopt, zullen de werken dit najaar nog kunnen aanvangen.

De werken zullen vermoedelijk in 2022 voltooid zijn.

Het gebouw weer in ere hersteld

Bij de renovatie zal rekening gehouden worden met gebruiksvriendelijkheid, duurzaam energiegebruik en veiligheid. De circulatiewegen voor het publiek, de politie, de magistraten en het personeel zullen gescheiden zijn van elkaar.

Originele elementen worden gerestaureerd en enkele storende verbouwingen verdwijnen, om het oorspronkelijke ontwerp van het gebouw in ere te herstellen. Zo wordt de overkoepeling van de binnenkoer afgebroken, zodat er een “peristilium” ontstaat: een ruimte in openlucht omgeven door een zuilengang. Deze ingreep zorgt ook voor een grotere lichtinval in de indrukwekkende inkomhal.

De mooiste en best bewaarde ruimte is de assisenzaal, met haar lambrisering in hout, prachtige cassetteplafond en imposante schilderijen met gerechtstaferelen over het middeleeuwse gewoonterecht. Deze ruimte wordt volledig gerestaureerd, met inbegrip van het meubilair en de schilderijen.

Er worden ook een aantal toevoegingen aangebracht aan het gebouw, om volledig te kunnen beantwoorden aan de bepalingen van het behoefteprogramma van de FOD Justitie. Zo wordt de vierde verdieping van het gebouw, waar nu een zolder is, opgewaardeerd tot een volwaardige kantoorverdieping. Bovendien zal er in de Anselmostraat een paviljoen opgericht worden waar de beklaagden op een veilige manier kunnen binnen en buiten gebracht worden.
Het doel van de renovatie en restauratie is om de beschikbare oppervlakte van het gebouw op een optimalere manier te benutten.

De Regie der Gebouwen investeert ongeveer 52,5 miljoen euro (inclusief BTW) in de renovatie en restauratie van het gerechtshof. Hierin zijn ook de kosten voor de voorafgaande studies inbegrepen.

Na de restauratie zal het gebouw plaats bieden aan het Hof van Beroep, het Parket-Generaal, het Arbeidshof, het Auditoraat-generaal en het Assisenhof van Antwerpen, die momenteel gehuisvest zijn in het Hof van Beroep aan de Waalse kaai en in het nieuwe justitiepaleis aan de Bolivarplaats.

Download de foto’s van het gerechtshof: https://we.tl/t-vgVFrL8zw3