Vandaag schoven enkele politieke kopstukken uit Vlaams-Brabant rond de tafel in "De zevende dag". Ze hadden het over een van de heetste politieke hangijzers: migratie.

De meest prangende vraag werd niet gesteld door de moderatoren, maar kwam misschien wel van Dries Van Langenhove. Van Langenhove trekt als onafhankelijke de Kamerlijst voor Vlaams Belang, maar is ook bekend als leider van de uiterst rechtse jongerenbeweging Schild & Vrienden.

Hij richtte zich tot Theo Francken, die staatssecretaris voor Asiel en Migratie was tot N-VA uit de regering stapte: "Meneer Francken, gaat u in een volgende regering stappen als die regering niet beslist om uit het Marrakechpact te stappen?"

Het antwoord van Francken is dubbel: "Er is een engagement dat er een commissie komt van de Verenigde Naties die om de twee jaar uw migratiebeleid onder de lamp houdt en een rapport maakt. Mijn voorstel is dat we daar niet aan meewerken", reageert hij. "Er moet geen rapport komen, want we zijn het met een aantal doelstellingen uit het pact fundamenteel oneens." Uit het migratiepact stappen, is volgens Francken "juridisch niet evident". "Je kan niet uit een verdrag stappen", klinkt het.

Dries Van Langenhove noemt de beslissing van N-VA om uit de regering stappen dan "toneel". "Dan had u het even goed kunnen ondertekenen", vindt hij. Maar Francken benadrukt dat hij de "verantwoordelijkheid voor het migratiepact niet draagt". "We moeten er gewoon niet actief aan meewerken."

De andere partijen rond de tafel benadrukken dan weer de positieve aspecten van het migratiepact: "Het Marrakechpact is een overeenkomst die voor het eerst de plicht om uw onderdanen terug te nemen, vastlegt", vindt huidig minister van Asiel en Migratie Maggie De Block (Open VLD).

"We hoeven er niet uit te stappen, want we zijn niet in een verdrag gestapt, maar in een engagement", gelooft minister van Justitie Koen Geens (CD&V) dan weer. Het is volgens Geens wel mogelijk om tegen bepaalde punten van het pact in te gaan. "Maar dat zal dan zonder CD&V zijn", zegt hij. "Ik zou alleen niet graag de ambassadeur van België zijn die ons land op dat moment vertegenwoordigt in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties", voegt de minister nog toe.

Ook premier Charles Michel (MR) was te gast in "De zevende dag". Die was heel duidelijk. MR wil geen aanpassing van het migratiepact: "We zijn geloofwaardig. We zijn coherent", zei Michel.

Mensensmokkel

De partijen gaven in het debat ook hun mening over de grond van het migratievraagstuk: wie mag er nog asiel krijgen? Het is al langer bekend dat N-VA werk wil maken van centra buiten Europa waar bepaald wordt wie recht heeft op asiel, en wie niet. Wie nog zonder geldige papieren het land binnenkomt, verliest dan zijn recht om asiel aan te vragen. “We gaan vluchtelingen wel blijven erkennen en ook binnenvliegen”, nuanceert Francken (N-VA).

Opvallend, Open VLD neemt daar hetzelfde standpunt in als N-VA: wie zonder papieren het land binnenkomt, moet teruggestuurd worden naar centra buiten Europa. “We moeten die terugsturen. Daar zijn ze veilig en kunnen ze hun aanvraag doen”, zegt minister De Block (Open VLD), want "illegale migratie moet stoppen”. "Jullie hebben acht jaar samen bestuurd”, reageert minister van Justitie Geens (CD&V) verbaasd. “Verdedig dat dan samen, in plaats van op de pianist te schieten.”

Groen is het niet eens met Open VLD en N-VA. Lijsttrekker Jessika Soors vindt die "illegale migratie" een “jammerlijke noodzaak” . Centra buiten Europa zoals Open VLD en N-VA voorstellen, “werken niet in de praktijk”, gelooft Soors. “Asiel aanvragen is een recht. Als de manier waarop iemand asiel aanvraagt, bepaalt of mensen daar recht op hebben, dan stel je dat mensenrecht in vraag. Een zorgelijke ontwikkeling”, klinkt het. Ook Hans Bonte van SP.A gelooft dat er “altijd mensen zullen zijn die illegaal opduiken”. Opengrenzenbeleid, vinden Francken (N-VA) en Van Langenhove.

Vermoorde Daniël

Ook deze week was het migratiedebat niet uit het nieuws te slaan, nadat de 9-jarige Daniël vermoord werd teruggevonden op het terrein van het open asielcentrum in Broechem. De vraag dringt zich op of het beleid fouten heeft gemaakt. “Wat deed die alleenstaande moeder in een opvangcentrum in een oude legerkazerne met 350 plaatsen?”, vraagt Jessika Soors (Groen) zich af. Groen en SP.A pleiten ervoor om dergelijke gezinnen in kleinere “individuele” opvang onder te brengen.

Dat er zo veel mensen via smokkelaars naar België komen, heeft ook zijn oorzaak, vinden SP.A en CD&V. "Er is te weinig controle", zegt Bonte (SP.A). "De federale gerechtelijke politie is ondergerekruteerd op dat vlak", zegt justitieminister Geens (CD&V). "Dat speelt ons zwaar parten." Geens wijst daarvoor naar Jan Jambon (N-VA), die als vicepremier tot december bevoegd was voor de federale politie.

Minister De Block (Open VLD) legt uit dat Daniël en zijn moeder in een groter “collectief” centrum woonden omdat ze uit Libanon kwamen. Ze behoorden daardoor niet tot een kwetsbare groep. “Die collectieve opvang is het best te organiseren”, vindt De Block ook. “De procedures moeten kort zijn, en ze moeten dan vrijwillig of gedwongen terugkeren naar hun land van herkomst.” 
Ook Francken (N-VA) geeft de voorkeur aan zulke collectieve centra. Anders krijg je “een aanzuigeffect”, gelooft hij.

Die moeder en haar kind hadden in de eerste plaats nooit in ons land mogen zijn”, vindt Van Langenhove (lijsttrekker voor Vlaams Belang) dan weer. “Zo veel mensen van verschillende achtergronden, dicht bijeen, dat leidt tot problemen”, gelooft hij. “Als ze hier zijn, moeten ze zo snel mogelijk in gesloten terugkeercentra worden vastgezet en zo snel mogelijk terug naar hun land van herkomst. Dan minimaliseren we de kans dat zulke dramatische feiten plaatsvinden”, denkt Van Langenhove. Maar álle asielzoekers in een gesloten centrum opsluiten, is “niet realistisch”, vindt ook Francken (NVA).