Wie radicaliseert binnen onze gevangenismuren? Het antwoord op die vraag zou nu sneller bij de juiste instanties moeten terechtkomen. Justitieminister Koen Geens (CD&V) rolt een netwerk uit dat moet vermijden dat dossiers met nuttige informatie te lang op hetzelfde bureau blijven liggen. Of erger: verkeerd ingeschat worden.
Er is een nieuw wapen in de strijd tegen radicalisering in de gevangenissen. Gisteren werd een Koninklijk Besluit gepubliceerd waarin de creatie van een nieuw informatienetwerk beschreven staat. Het gevangeniswezen gaat voortaan rechtstreeks samenwerken met het Coördinatieorgaan voor de Dreigingsanalyse (OCAD). Concreet betekent het dat OCAD een speciaal contactpersoon voor het gevangeniswezen krijgt die alle rapporten en info over radicalisering in de gevangenissen opvolgt en screent. Om die persoon daarbij te helpen, zullen er in elke gevangenis 'information officers' aangesteld worden. "OCAD zal op die manier volwaardige dreigingsanalyses kunnen maken van gedetineerden", klinkt het op het kabinet van justitieminister Koen Geens.
Maar de informatiestroom zal ook omgekeerd werken. De 'information officers' krijgen allemaal een veiligheidsmachtiging zodat ze dossiers kunnen ontvangen met belangrijke informatie van andere diensten - zoals Staatsveiligheid - die betrekking hebben op de gedetineerden in hun gevangenis. Vervolgens kunnen zij die info dan weer delen met de leden van de 'Local Task Force'. Daarin zetelen onder meer de burgemeester en de lokale korpschef. Zo zouden alle belanghebbende partijen de risicofactor van bepaalde geradicaliseerde gevangenen beter moeten kunnen inschatten. "De gevangenissen krijgen bovendien ook een ruimere toegang tot de gemeenschappelijke databank zodat zij meer info hebben over hun gevangenen."
In de bureaulade
Het nieuwe informatienetwerk dat Geens uitrolt, zou moeten vermijden dat dossiers met cruciale informatie over radicalisering ongeopend in de lade van een bureau belanden. Het zou alle partijen ook moeten helpen om de risico's van een geradicaliseerde gedetineerde juist in te schatten. Eind mei bleek immers dat een foute inschatting verstrekkende gevolgen kan hebben. Benjamin Herman maakte toen van zijn penitentiair verlof gebruik om in Luik vier mensen te vermoorden. Hij bleek al jaren geradicaliseerd, maar niemand schatte het gevaar correct in en dus mocht hij op verlof vertrekken. OCAD-topman Paul Van Tighelt gelooft dat de nieuwe manier van werken een antwoord biedt. "Je kan het risico nooit honderd procent wegnemen - daarvoor zijn mensen te onvoorspelbaar - maar de manier waarop we nu informatie zullen uitwisselen, versterkt wel onze diensten. Het OCAD wordt bovendien nog meer bevestigd in zijn rol als nationaal centrum voor dreigingsanalyse. Dat zal het werk vlotter laten verlopen."
Verzuchting
Met het informatienetwerk wil minister Koen Geens alvast tegemoet komen aan een verzuchting van de gevangenisdirecteurs. Zij voelden zich vaak alleen in de strijd tegen radicalisering en gooiden na de aanslagen in Brussel en Zaventem het voorstel op tafel om een nieuwe inlichtingendienst in het leven te roepen. Die zou enkel tussen de gevangenismuren opereren om daar alle mogelijke informatie over radicalisering te verzamelen. Geens liet dat idee bestuderen, maar kwam tot de conclusie dat de oprichting van zo'n nieuwe dienst te veel tijd in beslag zou nemen. "Dit informatienetwerk kunnen we veel sneller uitrollen en is bovendien een zeer efficiënte manier om radicalisering in de gevangenissen verder te bestrijden."
JEROEN BOSSAERT - SVEN SPOORMAKERS