Gevangenisdirecteur Hans Claus stelt voor om onze 35 gevangenissen te vervangen door 900 kleine detentiehuizen. Steunt u zijn voorstel?
Koen Geens: Ik ben voorstander van kleinere detentieprojecten, vandaar mijn voorstel voor het transitiehuizenproject. In de transitiehuizen kan beter gewerkt worden aan de terugkomst van de gedetineerde in de samenleving. Let wel, het gaat om gedetineerden die het einde van hun straf naderen. Ze staan op anderhalf jaar van de mogelijkheid om voorwaardelijk vrij te komen. We beginnen met een pilootproject, omdat er voorlopig nog praktische problemen zijn om het op grotere schaal uit te rollen. Bij zulke kleinschalige projecten is het en-en-verhaal belangrijk. Je mag niet verwachten dat ze zomaar het huidige systeem kunnen vervangen.
In eerste instantie sprak u zich uit tegen het voorstel van Bart De Wever (N-VA) om mensen met een radicaal profiel niet vrij te laten zolang er terreurdreiging heerst. Een week later blokkeerde u voor onbepaalde tijd alle toegekende uitgaansvergunningen of penitentiaire verloven voor gevangenen met een profiel van radicalisme of extremisme. Vanwaar die bocht?
Geens: Velen stellen zich vragen bij het systeem van uitgaansvergunningen en penitentiaire verloven van gedetineerden. Er mag altijd altijd debat zijn over de manier waarop straffen moeten worden uitgevoerd, maar we moeten alles goed op een rijtje zetten voordat we al te drastische maatregelen nemen. In het licht van de recente gebeurtenissen moest de risico-inschatting van personen met een profiel van extremisme of radicalisme opnieuw worden geëvalueerd. Tijdens die evaluatie heb ik beslist om een zeer beperkt aantal penitentiaire verloven op te schorten. Dat bleek nodig tegen de achtergrond van de recente debatten, maar het aantal personen dat door deze twee maatregelen wordt getroffen, is uitermate beperkt.
Geeft u hiermee niet de indruk dat het systeem van penitentiair verlof niet werkt?
Geens: Dat zou een foute conclusie zijn. Weloverwogen penitentiair verlof – voor familiebezoek of om de sociale re-integratie te bevorderen – is een goede maatregel. Dat belet niet dat die twee maatregelen geboden waren om het penitentiair verlof uit de sfeer van maatschappelijke contestatie te halen.