Gokken tijdens sportwedstrijden, het is booming business. Alleen al tijdens de wedstrijden van de Rode Duivels op het EK voetbal vorig jaar werden bij Unibet, de grootste aanbieder van online sportweddenschappen in België, 90.000 weddenschappen per match aangegaan. De reclame voor gokwebsites nam de afgelopen jaren dan ook exponentieel toe. Tijdens sommige reclameblokken volgt de ene gokreclame na de andere.

Hulpverleners die elke dag te maken krijgen met gokverslaafden, vragen al langer maatregelen.

“Online ook ingreep nodig”

“Aanvankelijk zou de goksector zichzelf reguleren, maar dat was een lachertje”, zegt Marijs Geir-naert, directeur van het Vlaams Expertisecentrum voor Drugs- en Alcoholproblemen (VAD). “Het convenant dat ze zelf opstelden, liet alle ruimte om verder te doen zoals ze bezig waren.”

Uiteindelijk besliste justitieminister Koen Geens (CD&V) de gokreclame dan maar via wettelijke weg aan banden te leggen. Na twee jaar onderhandelen is het voorontwerp van wetswijziging nu eindelijk klaar. Gisteren passeerde de nieuwe kansspelwet (zie kader) de ministerraad. Volgens minister Geens moet dat ervoor zorgen dat “huidige en toekomstige spelers van weddenschappen en kansspelen beter worden beschermd tegen gokverslaving”.

“We zijn blij dat er een aantal richtlijnen komen”, zegt Geir-naert. “Maar we zouden willen dat de minister nog verder gaat. Voor tv-reclame zijn er nu eindelijk regels, maar ook online zijn er maatregelen nodig. De gokreclame is gigantisch in omvang. En de spelers worden continu achtervolgd. Wie zijn e-mailadres achterlaat, wordt gestalkt om verder te spelen.”

Gok met mate

“Bovendien is de verplichte slogan 'Gok met mate', die vanaf nu vermeld moet worden bij gokreclames, veel te zwak”, vindt Geir-naert. “Die boodschap moet veel krachtiger. Net zoals bij 'Geld lenen kost ook geld' hadden wij liever een slogan gezien als 'Gokken kost altijd geld'. Maar goed, we vragen ook al langer om bonussen te verbieden en een klok op goksites te zetten, zodat spelers niet alleen zien hoe lang ze al bezig zijn, maar ze ook op voorhand zouden moeten instellen hoe lang ze willen spelen. Wie die tijd overschrijdt wordt eraf gegooid. Zo willen we mensen uit de gevaarlijke flow halen, het gevoel dat je 'bijna aan het winnen' bent. Maar de regering wil zo ver niet gaan.”

Volgens het kabinet Geens ligt er na deze wetswijziging wel nog een volgend wettelijk pakket klaar om specifiek de onlinereclame aan te pakken. “Maar daar staan we nog aan het prille begin. Dit moet nog overlegd worden met de verschillende belangengroepen. Die extra regels zijn dus nog niet voor meteen.”

Betrouwbare cijfers

Volgens de laatste cijfers van de Kansspelcommissie hebben dit jaar tussen de 250.000 en 300.000 spelers zich aangemeld op een legale gokwebsite. Veertig procent van die spelers is jonger dan 30. Vooral jongeren zijn dus vatbaar voor de reclame. En dat heeft vaak ernstige gevolgen. Naar schatting 173.000 Belgen zouden een gokstoornis hebben, maar volgens Geirnaert weet niemand exact hoeveel mensen in de problemen komen door te gokken. “Wij zien enkel het topje van de ijsberg. Het taboe is groot. Vaak duurt het jaren voor mensen hulp zoeken. Daarom is het goed dat in de Nationale Gezondheidsenquête van 2018 wellicht voor het eerst ook vragen over gokken zullen worden gesteld. Zo krijgen we driejaarlijkse betrouwbare cijfers. We zouden ook graag weten wie de Belgen zijn die op de zwarte lijst voor gokkers staan, om onze hulpverlening beter te kunnen richten. Maar we krijgen geen antwoord van de Kansspelcommissie, omdat ze te weinig personeel hebben.”

Daarmee komt een oud zeer op tafel. De Kansspelcommissie heeft een dubbele rol: ze moet zowel de sector faciliteren als handhaven. En voor dat laatste heeft ze erg weinig personeel. “Ons secretariaat beschikt over 30,7 voltijdse werkkrachten”, zegt woordvoerster Marjolein De Paepe. “Volgende week vindt er een overleg plaats met de minister van Justitie over het personeelsplan dat wij hebben voorgesteld. Als het resultaat positief is,zullen we sterker in staat zijn dergelijke initiatieven te handhaven.”

Kansspelaanbieders die de nieuwe regels rond tv-reclame overtreden, kunnen na een waarschuwing en schorsing hun vergunning definitief kwijtraken. Boetes zijn niet voorzien.

Timmie VAN DIEPEN