Gedetineerden in de gevangenis van Oudenaarde hebben gisteren een exclusieve vertoning van Le Fidèle, de nieuwste film van Michael R. Roskam, te zien gekregen.

De regisseur kwam er zijn film zelf inleiden, samen met justitieminister Koen Geens. Roskam had in de Oudenaardse strafinstelling research gedaan en doet eigenlijk een aanklacht tegen het bestaande gevangenissysteem.

Le Fidèle is het verhaal van 'Gigi' Vanoirbeek, gespeeld door Matthias Schoenaerts en Bénédicte 'Bibi' Delhany, vertolkt door Adèle Exarchopoulos. Beiden raken smoorverliefd op elkaar. Maar Gigi draagt een geheim met zich mee. Hoe meer hij dat probeert te verbergen, hoe dieper hij in de problemen verzeild geraakt en hoe zwaarder hun liefde op de proef wordt gesteld. De film is een misdaadverhaal, dat zich afspeelt in de jaren '80-'90 in het Brusselse banditismemilieu. Een echte gangsterfilm, dus.

Aanklacht

De link met de Oudenaardse gevangenis blijkt gevangenisdirecteur Hans Claus te zijn, want de film is eigenlijk een aanklacht tegen het bestaande gevangenissysteem. "Dat is tweehonderd jaar geleden bedacht en daardoor niet meer van deze tijd", vindt filmregisseur Michael R. Roskam. Als je weet dat meer dan 95 procent van de gevangenen ooit terug in de maatschappij komt, is het toch belangrijk dat we de garantie krijgen dat die mensen op dat moment in een emotionele toestand verkeren, waardoor ze geen gevaar meer betekenen voor de buitenwereld. Die zekerheid hebben wij vandaag helemaal niet. Mensen die nu in de gevangenissen werken, doen hun job voortreffelijk, maar het systeem is niet meer van deze tijd. Ik weet dat sommigen vinden dat mensen die zich al een beest hebben gedragen, zo ook moeten behandeld worden. Maar daarmee kunnen we in deze tijd toch niet meer wegkomen", vindt Roskam.

"Nerveus voor reacties"

"Ik ben research gaan doen en ben op die manier bij de Oudenaardse gevangenisdirecteur Hans Claus terechtgekomen. Hij is bezig met een project van kleinschalige detentie. Ik heb daar veel van geleerd", zegt Roskam.

Claus verleende zijn medewerking, omdat hij besefte dat de Limburgse filmmaker geen traditionele gevangenisfilm zou maken. "Ik was eerst argwanend, toen hij me zei dat het 'over de gevangenis' zou gaan. Ik dacht: toch niet weer een bevestiging van dat verstarde beeld. Maar toen hij erbij vertelde dat ook het terugkeren uit de gevangenis aan bod zou komen, werd ik wel enthousiast", vertelt Claus.

"Ik ben wel heel nerveus", bekende de regisseur toen een honderdtal toeschouwers gisterenavond de kapel van de gevangenis naar binnen kwamen voor de filmvoorstelling. "We spelen vandaag voor een publiek van kenners en ik ben heel benieuwd naar de reacties", knipoogde Roskam.

RONNY DE COSTER