Met Angela Merkel weet je het wel. Zij zal een regering proberen te vormen, hoe moeilijk dat ook is als de enige in aanmerking komende partners liberaal en groen zijn. Wat in Duitsland opnieuw opvalt, is dat mensen die normaal links zouden stemmen, extreem stemmen omdat de socialisten hen ontgoocheld hebben. Zo'n pijnlijke nederlaag overkwam de Nederlandse socialisten, de Franse socialisten en nu ook de Duitse socialisten.
De nederlaag van die socialisten komt de centrumrechtse partijen goed uit. Het beperkt hun verlies (want ook zij verliezen dikwijls van de extremen), of het maakt hun winst mogelijk. Maar door tegennatuurlijk te stemmen, verliest de linkse kiezer twee keer: hij verliest niet alleen zijn boegbeeld in de persoon van Schröder, Schulz, Hollande, Cazeneuve of Dijsselbloem, maar hij verliest ook een deel van zijn buffer tegen de vervreemdende globalisering. Immers, die centrumlinkse partijen werken soms constructief mee aan de poging om de sociale bescherming op een lager, beter betaalbaar maar in hun ogen steeds aanvaardbaar peil te brengen. Daarbij vergeten ze vaak het nodige draagvlak te zoeken voor die hervormingen, zodat de kiezer niet meer gelooft dat de sociale bescherming ook op dat -verlaagde- peil behouden zal blijven.
Extreme stemmen zijn nog altijd verloren stemmen, of het nu om extreem rechts of extreem links gaat.
Toch zijn centrumrechtse partijen ook niet zonder risico: zij hebben de neiging om eerst de populaire stem te zoeken, niet zelden met een fel overtrokken veiligheidsdiscours. Dan doen ze niet zelden de gewone man nog meer pijn dan de weggestemde socialisten hem al pijn gedaan hebben.
Soms heb je de indruk dat bepaalde partijen geen toekomstige gepensioneerden in hun kiezersrangen tellen, terwijl we toch allemaal de ambitie hebben ooit gepensioneerd te zijn. Ik wil nog wel werken na mijn 65, zelfs na mijn 67, maar voor mij is dat makkelijk gezegd. Ten eerste heb ik nooit zware arbeid verricht, ten tweede weet ik niet zeker of er aan die leeftijd nog jongere mensen met of voor mij zullen willen werken.
Centrumrechts heeft vier heilige koeien: het voorgerecht is belastingvermindering, het visgerecht budgettaire ortodoxie, het hoofdgerecht is schuldafbouw en het dessert heet spectaculaire economische groei. Dit is een prachtig recept. De dag nadien wordt het dessert voorgerecht, en het voorgerecht dessert, enzovoort. Of het recept werkt, en wel elke dag opnieuw, is niet in handen van de politiek. Als het recept niet werkt, eindig je met een groter budgettair tekort, en een grotere schuld. De Verenigde Staten sedert Reagan zijn hiervan het beste voorbeeld. Als het wel werkt, zoals in Duitsland, nemen tekort en schuld zoetjes aan af, als de interesten laag blijven. Maar in alle gevallen eindig je met veel minder sociale bescherming. Omdat men minder belastingen betaalt, moet men meer voor zichzelf zorgen. Voor wie dat om één of andere reden niet kan, dreigt de armoede. Dat is genoegzaam bekend in de Verenigde Staten. Maar ook in Duitsland is er een toename van de armoede bij gepensioneerden, alleenstaande ouders en werklozen. Voor de economie is armoede geen goede zaak, omdat het de interne consumptie geen goed doet. Maar, zal u zeggen, Duitsland leeft in grote mate van zijn export.
De ongelijkheid in België is nog altijd binnen redelijke perken. Naar mijn bescheiden -economische- mening, is de beperking van die ongelijkheid (in het binnenland, maar ook tussen landen) de sleutel tot economische groei. Want hoeveel we ook exporteren, als iedereen exporteert, moeten er ook nog landen zijn die consumeren. Bovendien en vooral is armoede iets dat we altijd keihard moeten bestrijden. Armoede is een schande voor onze moderne beschaving.
U hebt het al begrepen: alleen een echte centrumpartij zoals CD&V kan ons door deze moeilijke tijd leiden. Met evenwichtige oplossingen, met groot geloof in de vooruitgang, met eerlijk leiderschap, met niet aflatend optimisme, maar altijd geleidelijk, en zonder te bruskeren. En vanuit onze inspiratie: we moeten iedereen meenemen, we laten niemand achter. Elke mens telt.