Geen politie. Geen proces-verbaal. Verkopers zullen winkeldieven in de toekomst zelf kunnen straffen. Ze kunnen in onderling overleg een schadevergoeding afspreken en daarmee is de kous af. “Het is ook in het voordeel van boefjes dat we de politie er niet bijhalen”, zegt ondernemersorganisatie Unizo.

Bijna geruisloos hebben de werkgeversorganisaties een belangrijke slag binnen­gehaald tijdens de super­ministerraad van afgelopen zondag. Ze stuurden er al langer op aan om sneller en kordater te kunnen optreden tegen winkeldieven. Nu krijgen ze hun zin. Vanaf volgend jaar zullen winkeliers niet meer naar de politie moeten bellen om op te treden tegen de boefjes. In plaats daarvan kunnen ze een 'minnelijke schikking' treffen. De facto komt dat erop neer dat de politie niet meer tussenbeide moet komen.

“Het is een overeenkomst tussen twee partijen. De winkeldief moet zijn schuld erkennen en bereid zijn om een schadevergoeding te betalen”, zegt Luc Ardies van buurtsuper.be, de Unizo-organisatie van supermarkten. Daarmee is de kous meteen ook af voor de dader. Er volgt geen lastige aanvaring meer met de politie en geen proces-verbaal.

Beide partijen zullen wél nog een modelformulier moeten invullen en opsturen naar de politie. Daar drong justitieminister Koen Geens (CD&V) sterk op aan, zodat de politie zware recidivisten nog altijd kan vervolgen. “De regering vreesde dat ze geen zicht meer zou krijgen op die criminaliteit”, zegt Ardies. Geens hoopt nu dat winkeliers net sneller geneigd zullen zijn om aangifte te doen. “Elk jaar worden meer dan 20.000 winkeldiefstallen geregistreerd bij de federale politie”, zegt zijn woordvoerster. “De totale omvang is nog veel groter, want veel winkeliers dienen nooit een klacht in omdat ze de administratieve rompslomp niet zien zitten.”

Geen prioriteit

Na lang lobbywerk zijn de werkgeversorganisaties laaiend enthousiast. Ze moeten in de toekomst niet meer urenlang wachten op de politie die winkeldiefstallen niet meteen als grootste prioriteit ziet. Én ze kunnen eindelijk een duidelijk signaal sturen naar de boefjes. “Op die ­manier blijft diefstal toch niet onbestraft. Want als nu een pv wordt opgesteld, loopt de dief soms een halfuur later ­lachend en fluitend langs de vitrine”, zegt Christine Mattheeuws van zelfstan­digenorganisatie NSZ.

Alles staat of valt natuurlijk met de medewerking van de winkeldief. Maar daarover maken de werkgevers zich geen zorgen. “Het is ook in hun voordeel dat de politie er niet bij komt”, zegt Ardies. “Het incident wordt zo ­zonder al te veel poeha en zonder moeilijkheden met de politie afgehandeld.”

Dat laatste geldt overigens ook voor sommige winkeliers. Vroeger werd er al eens iets - volkomen onwettig - in der minne geregeld. Daar hoeven ze zich nu geen zorgen meer over te maken.

181 euro

Over het precieze bedrag dat winkeliers kunnen eisen, moet nog onderhandeld worden. De regering denkt aan een maximale vergoeding van drie maal de waarde van het gestolen voorwerp. Unizo en NSZ mikken veeleer op een vaste schadevergoeding van 181 euro, naar Nederlands voorbeeld. Daar gaat 30 euro naar het incassobureau, de rest mag de winkelier houden. “Dat bedrag heeft het voordeel van de duidelijkheid”, zegt Ardies. “Winkeliers kunnen daar ook op afficheren, dat heeft een duidelijk ontradend effect.”

Simon Andries