Het afgelopen jaar hebben 373 ondernemingen in ons land opdrachten laten uitvoeren door gevangenen. Daarmee geven ze honderden bajesklanten werk in onze overbevolkte gevangenissen.

'Gevangenisarbeid werkt efficiënter dan u denkt. In 35 penitentiaire ateliers in België staan dagelijks flexibele en gemotiveerde werkkrachten voor u klaar. En wat wint u? U versterkt uw imago als maatschappelijk verantwoorde onderneming.' Zo promoot Cellmade, de commerciële naam van de Regie van de Gevangenisarbeid, zijn diensten aan de Bel- gische bedrijfswereld. Die gaan van metaal- bewerking, verpakkingen, montages, confectie en schrijnwerkerij tot mailings, digitaliseren en zelfs kaasmakerij. Maar Cell- made gaat er prat op dat bijna alle werkopdrachten in onze gevangenissen mogelijk zijn. Binnen drie dagen krijgen geïnteresseerde bedrijven een offerte. Bedrijfsleiders mogen gaan kijken hoe de gedetineerden hun producten maken. Enkel werken op verplaatsing, in het bedrijf zelf, mogen de gevangenen niet.

Het voorbije jaar hebben 373 ondernemingen bijgedragen aan de meer dan 6 miljoen euro omzet die de gevangenisarbeid haalt uit zulke contracten voor externe opdrachtgevers. Want daarnaast blijven de honderden gevangenen ook nog werken voor de gevangenissen zelf, zoals huishoudelijke taken, en maken de gevangenissen eigen producten die ze zelf verkopen. In totaal bedraagt de omzet van de Regie van de Gevangenisarbeid zo'n 15 miljoen euro.

Het succes van de gevangenisarbeid hangt niet alleen af van de inzet van de gevangenen, maar ook van de werkwilligheid van de cipiers. Want de zware staking van de Franstalige cipiers vorig jaar, die van april tot eind juni aansleepte, heeft behoorlijk ingehakt op de Cellmade-business. Dat blijkt uit cijfers die minister van Justitie Koen Geens (CD&V) gaf aan Ecolo-Groen-parlementslid Jean-Marc Nollet.

Door de zware staking moesten de ateliers in Franstalig België twee maanden sluiten. Dat leidde tot meer dan een half miljoen euro schade. Zo was er een omzetverlies van meer dan 400.000 euro. 'Ook heeft Cellmade voor ongeveer 100.000 euro credit- nota's aan zijn klanten moeten toekennen wegens de niet-inachtneming van de termijnen en wegens de blokkering van goederen in de werkplaatsen. Sommige stakingsposten blokkeerden de toegang tot de werkplaatsen voor ondernemingen die hun grondstoffen, producten of uitrusting kwamen ophalen', meldt minister Geens.

De minister kan moeilijk uitmaken hoeveel nieuwe contracten de gevangenissen zijn misgelopen door de stakingen van de cipiers. Maar het aantal ondernemingen dat vorig jaar samenwerkte met de gevangenissen is wel licht teruggevallen van 395 in 2015 naar 373.

LARS BOVÉ