Chauffeurs die rondrijden met een auto die niet hun eigendom is, maar toebehoort aan een leasingmaatschappij, een vriend of een familielid, hoeven het zo nauw niet te nemen met verkeersveiligheid: hun voertuig kan toch niet afgenomen worden. Hoog tijd dat die 'handicap voor de verkeersveiligheid' aangepakt wordt, zeggen politierechters.
Op dit moment kunnen zij een voertuig slechts verbeurdverklaren als de overtreder ook eigenaar is van dat voertuig (zie inzet). Gevolg daarvan: 'Onverbeterlijke verkeersovertreders rijden doelbewust rond met andermans voertuig, hebben dolle pret op de weg, maar blijven volledig onbestraft', zegt politierechter Peter D'Hondt.
'Wij kunnen geldboetes blijven opleggen, zelfs rijbewijzen intrekken, maar de echte verkeerscriminelen stoppen we daar niet mee', zegt zijn Leuvense collega Kathleen Stinckens. Voor haar is de uitbreiding van de mogelijkheid tot verbeurdverklaring 'prioriteit nummer één voor verkeersveiligheid.' 'Dan zitten die zware wegpiraten op zijn minst tijdelijk zonder wagen. Bovendien zou de uitlener of de leasingmaatschappij dan wel twee keer nadenken alvorens die persoon nog eens een wagen toe te vertrouwen.'
Kamerlid Jef Van den Bergh (CD&V) heeft een wetsvoorstel klaar dat de zogeheten eigendomsvereiste bij verbeurdverklaring uit de wet moet schrappen. Hij krijgt de steun van partijgenoot en minister van Justitie Koen Geens. Het voorstel zou vorige week behandeld worden in het federaal parlement, maar werd uitgesteld. Eerst zal een hoorzitting georganiseerd worden waarop behalve politierechters allicht ook de leasingsector vertegenwoordigd zal zijn.
'Duurdere leasingmarkt'
Of het wetsvoorstel van CD&V ooit goedgekeurd wordt, is hoogst onzeker. Meerderheidspartijen N-VA, Open VLD en MR hebben immers fundamentele bezwaren bij de maatregel.
'De filosofie erachter begrijpen wij helemaal', zegt Kamerlid Daphné Dumery (N-VA). 'Maar wij vrezen dat dit voorstel enorme implicaties zal hebben op de leasingmarkt. Het is nooit te voorspellen wie met zijn wagen overtredingen zal begaan en wie niet. Als leasingmaatschappijen dat risico moeten begroten, kan dat perverse effecten hebben op de kostprijs van het systeem. Daarom willen wij hen eerst in het debat betrekken.'
Voor Sabien Lahaye-Battheu, Kamerlid bij Open VLD, 'is het eigendomsrecht heilig'. 'Daaraan kan niet geraakt worden, of je holt het hele juridische principe van verbeurdverklaring zelf uit.' Bovendien zal je zware verkeersovertreders volgens de liberalen niet op het rechte pad krijgen door de wagen van bijvoorbeeld hun moeder af te nemen - 'die daardoor ook nog eens niet op haar werk raakt'.
De politierechters zien dat enigszins anders. 'Wij zullen natuurlijk niet lichtzinnig omspringen met de verbeurdverklaring van wagens die geen eigendom zijn van de overtreder', zegt Kathleen Stinckens. 'De wet voorziet daarnaast in voldoende mogelijkheden voor derden om tussenbeide te komen in de rechtsgang.' Versta: als de moeder of de leasingmaatschappij zich wil verweren tegen de verbeurdverklaring, dan kan dat.
Het gaat de politierechters om de achterliggende boodschap: 'Verkeersveiligheid is een verantwoordelijkheid van ons allemaal, ook van leasingmaatschappijen.'
Jef Poppelmonde