Ook Limburg krijgt - net als de andere provincies - tegen 2018-2019 een hulpcentrum voor verkrachte vrouwen. Maar eerst wil staatssecretaris voor Gelijke Kansen Elke Sleurs (N-VA) een evaluatie van de proefprojecten die volgend jaar in Gent, Luik en Brussel opstarten. In zo'n centrum kunnen slachtoffers meteen bij zowel politie, gynaecoloog als psychologische hulpdiensten terecht. “Die centra komen wellicht in ziekenhuizen”, zegt de woordvoerder van Sleurs.

“Wij vragen al jaren naar een centrum in elke provincie”, zegt parlementslid Nele Lijnen (Open Vld). “Gaan ze daar nu ook echt budget voor voorzien? Ik hoop het. Want uit cijfers die ik heb opgevraagd bij Justitie blijkt dat van de 23.233 aangiften voor verkrachting van de laatste 5 jaar er 11.665 geseponeerd zijn, dat is dus de helft. Uiteindelijk hebben 2.409 daders een gevangenisstraf gekregen, dat is dus in amper 1 op de 10 gevallen. Op die cijfers heb ik vijf maanden gewacht. Ik denk dat er eerst eens werk moet gemaakt worden van een duidelijk registratiesysteem.”

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) is ook bezig met het aanpassen van het strafrecht voor seksueel geweld. “In de oude wetboeken staat dezelfde straf voor seksuele delicten als voor diefstal”, zegt de woordvoerder van Koen Geens. “Dat is vijf à 10 jaar voor een verkrachting van volwassenen. We zijn de strafmaten aan het herbekijken met experten.”

“Wat ook opvalt, is de reden waarom de zaken geseponeerd worden. In 63 procent van de gevallen omdat er niet genoeg bewijzen zijn”, zegt Lijnen.

“De DNA-wetgeving is aangepast, net als de procedure om bewijsmateriaal verzamelen, waardoor de kansen op een veroordeling zijn toegenomen”, reageert de woordvoerder van de FOD Justitie.

Psychologische hulp

“Je hebt een goed onderzoek nodig en daarom is het zeer goed dat die hulpcentra er komen”, zegt Liesbet Stevens, van het Instituut voor gelijkheid van vrouwen en mannen. “Momenteel moet je eerst naar de politie, vervolgens stuurt het parket je samen met de politie door naar een gynaecoloog of een arts en dat kan allemaal uren duren. Het is natuurlijk veel beter als alles op dezelfde plek gebeurt. Daar hebben we in Engeland en in Nederland goede voorbeelden van gezien, die centra zijn de klok rond ter beschikking. In zo'n centrum kun je al meteen psychologische hulp krijgen en we weten uit wetenschappelijke studies dat dit het risico op het posttraumatisch stress syndroom erg verlaagt.”

Argumenten daders

Bewijsmateriaal is vaak gebaseerd op haartjes, speeksel of sperma, het is dus belangrijk dat een slachtoffer zich niet wast. Liesbet Stevens: “Daders weten ook wel dat er zoiets als DNA bestaat, dus beweren ze vaak dat het om vrijwillige seks ging. Zeker sinds daders door de Salduz-wet meteen een advocaat ter beschikking hebben. Die ondersteuning krijgen de slachtoffers niet. Daders voeren ook vaak als argument aan dat het slachtoffer niet reageerde en dat ze dit zien als een toestemming, maar uit allerlei onderzoek blijkt dat dit een natuurlijke reactie is.”

Liliana CASAGRANDE