De politie heeft nog nooit zo weinig criminele feiten geregistreerd sinds ze in 2000 begon te turven. Op vlak van mensensmokkel, terrorisme en cybercrime moet ze wel een tandje bijsteken.
Vorig jaar telde de politie 898.826 criminele feiten in België. Dat is een daling van 7,7 procent tegenover 2014. Daarmee zakken de cijfers voor het vierde jaar op rij en is er volgens de politie sprake van een echte trend.
Verhoogde pakkans
Volgens de politie komt dat deels door de verhoogde terreurdreiging sinds de aanslag op de redactie van het Franse magazine 'Charlie Hebdo' in januari 2015. Die zorgde voor meer politie en militairen op straat en dus voor een verhoogde pakkans - wat een ontradend effect heeft op criminelen. De politie ziet ook nog andere verklaringen: de economie die het beter doet, lagere grondstofprijzen en beter gebruik van technologieën als nummerplaatherkenning.
Grote aandachtspunten
Enkele misdaadcategorieën stijgen wel fors. Aangiftes van terrorisme nemen toe met bijna 70 procent. Wapenhandel stijgt met meer dan 50 procent, internetfraude met 12,4 procent en mensensmokkel met 7 procent. En hoewel het aantal woninginbraken daalt (-8,7 procent), zijn er wel fors meer home invasions - waarbij de dader een gewelddadige confrontatie aangaat (+28,4 procent). "Het werk is niet af", zegt binnenlandminister Jan Jambon (N-VA). "Cybercrime, terrorisme en wapenhandel zijn niet toevallig de grote aandachtspunten in het nationale veiligheidsplan."
Wapenhandel en terreurdossiers
De stijging van het aantal processen-verbaal in verband met wapenhandel heeft wellicht te maken met de verschillende terreurdossiers in 2015 en de vele onderzoeken die daarrond plaatsvonden. Dat zegt minister van Justitie Koen Geens (CD&V) in een reactie op het aantal criminele feiten dat de politiediensten vorig jaar hebben genoteerd. Minister Geens wijst erop dat er dat jaar zowel de aanslag tegen Charlie Hebdo, de ontmanteling van de terreurcel in Verviers, de schietpartij in de Thalys en de aanslagen van 13 november in Parijs plaatsvonden.
Bij de onderzoeken rond terreurdossiers worden vaak wapens aangetroffen. Bovendien betekenen meer pv's niet noodzakelijk dat sprake is van een toename van de criminaliteit op dat vlak. Meer en effectievere onderzoeken leiden tot een effectievere bestrijding, aldus de minister. Hij merkt op dat intussen de telefoontap kan worden aangewend voor het opsporen van misdrijven met betrekking tot wapenhandel en dat het interfederaal overlegcomité in de strijd tegen illegale wapenproductie en -handel nieuw leven werd ingeblazen.
Mensenhandel
Het valt de Justitieminister ook op dat er bij feiten rond mensenhandel een daling werd genoteerd. Eerder dit jaar vond een verstrenging van de wet plaats, met boetes tot 100.000 euro en celstraffen tot 15 jaar voor feiten waar misbruik plaatsvindt van kwestbare groepen. De cijfers tonen ook dat de vluchtelingencrisis tot een stijging van de feiten binnen het fenomeen mensensmokkel heeft geleid. Sinds april is ook de poging tot mensensmokkel strafbaar. Vroeger was bijvoorbeeld een mislukte poging niet strafbaar.
Terrorisme
De gevoelige stijging bij terrorisme heeft er volgens Geens mee te maken met dat afreizen naar Syrië steeds tot een strafdossier zal leiden. Cijfers van het college van procureurs-generaal tonen overigens een toename van het aantal veroordelingen wegens terroristische misdrijven tot 115 in 2015. De uitbreiding van de strafwet, waardoor aanzetten tot afreizen naar conflictgebieden voor jihadistische doeleinden eveneens strafbaar is geworden, speelt ook een rol. Binnenkort komt er trouwens een omzendbrief met richtlijnen over de aanpak van haatpredikers.
De minister benadrukt tot slot dat de daling bij feiten rond intrafamiliaal geweld, niet betekent "dat we er zijn". Momenteel wordt gewerkt aan een wettelijk kader voor het delen van informatie tussen hulpverlening en parket. Niet alleen rond intrafamiliaal geweld, maar ook rond kindermishandeling en terrorismedossiers.