1. Hof van Assisen blijft bestaan, maar wordt aanzienlijk ontlast

Het Hof van Assisen wordt aanzienlijk ontlast ten voordele van de correctionele rechtbank. Alle misdaden, met uitzondering van politieke en persmisdrijven, zullen kunnen worden gecorrectionaliseerd en dus berecht door de correctionele rechtbank. De Kamer van Inbeschuldigingstelling behoudt echter de autonomie om te beslissen of een zaak naar Assisen gaat dan wel naar correctionele rechtbanken. Het Hof van Assisen houdt dus niet op te bestaan, maar een heel aantal tijdrovende en dure assisenprocessen zullen dus kunnen vervangen worden door correctionele processen, wat neerkomt op een belangrijke besparing voor Justitie.

Bij de correctionalisering worden de maximale straffen als volgt aangepast:

• Van levenslange opsluiting naar 40 jaar opsluiting
• Van opsluiting tussen 30 en 40 jaar naar 38 jaar
• Van opsluiting tussen 20 en 30 jaar naar 28 jaar

Levenslange opsluiting zal nog steeds door Assisen kunnen worden uitgesproken.

2. Meer mini-onderzoek mogelijk

Het toepassingsgebied van het mini-onderzoek wordt uitgebreid. Voortaan zal dit mini-onderzoek ook mogelijk zijn voor huiszoekingen.

Bij een mini-onderzoek beslist de onderzoeksrechter alleen over de door de Procureur gevraagde dwangmaatregel zonder dat een eigenlijk gerechtelijk onderzoek wordt opgestart. Het opsporingsonderzoek loopt hierna gewoon verder.

De uitbreiding van het mini-onderzoek betekent een ontlasting van de onderzoeksgerechten, maar steeds met behoud van de bevoegdheden van de onderzoeksrechter: zijn machtiging blijft nodig voor de dwangmaatregelen, en de onderzoeksrechter kan nog steeds de zaak naar zich toe trekken en een gerechtelijk onderzoek vorderen.

3. GUILTY PLEA zorgt voor kortere procedures

Er wordt een procedure van “guilty plea” ingevoerd. Dit betekent dat de verdachte onmiddellijk schuld bekent voor de rechtbank en er hierdoor geen lange debatten en procedures dienen gevolgd te worden. Dit betekent besparing van tijd en middelen voor de rechtbank. Er wordt bovendien op die manier sneller geageerd op normoverschrijdend gedrag, met volle respect van de rechten van verdediging.

De procureur des Konings zal deze procedure kunnen voorstellen voor feiten die niet van die aard zijn dat ze gestraft moeten worden met een hoofdstraf van meer dan vijf jaar correctionele gevangenisstraf.

Enkele andere maatregelen die de bedoeling hebben om Justitie efficiënter, sneller en goedkoper te

laten werken en die in dit wetsontwerp werden mee opgenomen zijn: de invoering van het elektronisch toezicht en probatie als autonome straf, de schrapping van de nietigheidssanctie van de vordering van de onderzoeksrechter, de duur van de voorlopige hechtenis en de mogelijkheden tot werken ook na inruststelling.

Koen Geens: “Vandaag werden een aantal maatregelen goedgekeurd die justitie zullen ontlasten van zware, lange en veel te dure procedures. Tijdrovende en dure assisenprocessen kunnen worden vervangen door correctionalisering. De mogelijkheid om mini-onderzoek en “guilty plea” toe te passen zullen zorgen voor een besparing van tijd en middelen.”