Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) wil tegen september een sneuveltekst opstellen die de basis moet vormen van een maatschappelijk debat over de manier waarop het huidige erfrecht het best wordt hervormd. Binnenkort beginnen de aftastende gesprekken over de vraag welke thema's en gevoeligheden daarbij zeker aan bod moeten komen.

Iedereen is het erover eens dat het huidige erfrecht dringend gemoderniseerd moet worden. Het klassieke gezin met een getrouwde mama en papa plus kinderen - het uitgangspunt van het eeuwenoude Belgische erfrecht - is weliswaar voor velen nog altijd het ideaal. Maar de realiteit is dat het leven vaak anders verloopt. Nieuw samengestelde gezinnen en alleenstaanden, al dan niet gescheiden en al dan niet met kinderen, vormen een almaar grotere groep in onze samenleving. De huidige erfregels zijn voor hen dikwijls een belemmering om hun vermogen na te laten zoals zij dat willen.

Een geslaagde erfhervorming heeft aandacht voor de noden van alle burgers, zonder een waardeoordeel te koppelen aan de gemaakte levenskeuzes. Maar zoiets concreet vormgeven is een evenwichtsoefening tussen uiteenlopende levensbeschouwelijke visies. De minister wil op zoek gaan naar een nieuw evenwicht tussen enerzijds familiale solidariteit en anderzijds meer keuzevrijheid voor het individu om zelf te bepalen aan wie zijn erfenis toekomt. Een van de concrete denkpistes is om het zogenaamde beschikbare deel van de erfenis - dat gedeelte van de nalatenschap waarmee u kunt doen wat u wilt zonder dat uw wettelijke erfgenamen daartegen kunnen protesteren - groter te maken. Zodat iedereen die dat wenst, in welke gezinssituatie ook, een regeling op maat kan uitwerken.

Met andere woorden: een erfenis plannen op maat zal in de toekomst flexibeler kunnen. Maar dat betekent ook dat u nóg meer zult moeten nadenken over wat u met uw erfenis wilt aanvangen. Zelf de nodige stappen zetten om die erfenis op maat in de praktijk te brengen wordt een must. Want meer keuzevrijheid impliceert ook meer individuele verantwoordelijkheid.