In een opmerkelijk debat aan de Kulak, de Kortrijkse afdeling van de KU Leuven, lanceerde oud-ECB-voorzitter Jean Claude Trichet vanavond een naar eigen zeggen gedurfd voorstel. 'Eurolanden die zich niet aan de begrotingsafspraken houden en zo zichzelf en de eurozone in gevaar brengen, laten zich niet afschrikken door een boete. Zoals nu voorzien in het versterkte begrotingspact. Zelfs al loopt die boete op tot een paar procent van het bruto binnenlands product (bbp)', waarschuwt Trichet. 'Een boete is hoogstens gênant voor het euroland in kwestie.'
'In heel uitzonderlijke gevallen, wanneer een euroland echt over de schreef gaat, zou Europa zelf de nodige begrotingsmaatregelen moeten kunnen nemen. Maar dan wel op een democratische manier. Laat de Europese Commissie zelf een voorstel tot begrotingsmaatregelen uitwerken, waarin bijvoorbeeld bepaalde uitgaven worden bevroren. Laat daarna de Europese raad van regeringsleiders die Europese begrotingsvoorstellen goedkeuren en vraag tenslotte ook de goedkeuring van een meerderheid van het Europese Parlement, in samenspraak met het parlement van het betrokken euroland.'
'Het is een gedurfd voorstel, dat weet ik, en het is wellicht voor de middenlange termijn', voegt Trichet er aan toe. 'Maar het versterkte begrotingspact dat nu op tafel ligt, is ook gedurfd. Mijn voorstel gaat niet veel verder, het is enkel veel efficiënter. Want alleen zo is Europa zeker dat in tijden van crisis de juiste beslissingen kunnen worden genomen.'
'Voorstel Trichet? We moeten soevereiniteit relativeren'
Belgisch minister van Financiën, Koen Geens, ziet geen graten in het voorstel van oud-ECB-voorzitter Jean-Claude Trichet. 'Meneer Trichet wil in uitzonderlijke gevallen Europa laten beslissen over uit de hand gelopen begrotingsvoorstellen? Dat is zeker het overwegen waard. De Europese Raad zou in dat geval dienst doen als een soort senaat. En het Europees Parlement zou dienst doen als een soort Kamer.'
Volgens Geens moet de soevereiniteit van een land genuanceerd worden. 'Dat hebben we gezien tijdens de Cyprus-crisis, toen de nationale soevereiniteit ervoor zorgde dat er ook een spaartaks werd opgelegd onder de 100.000 euro. Terwijl Europa dat helemaal anders zag.'
Maar Geens voegde er wel aan toe dat er daarvoor op termijn wel een verdragswijziging nodig is, en dat dit gedurfd voorstel niet aan de eurozone opgelegd mag worden. 'Landen moeten er zelf voor kiezen. Eurolanden die dat niet willen, kunnen aan de zijlijn blijven.'