De Kamer heeft zopas de nieuwe regels goedgekeurd die duidelijker vastleggen wat er precies onder burenhinder valt en waarvoor u dus effectief naar de rechter kan stappen. Het oude goederenrecht waaronder deze regelgeving viel, stamde nog uit de tijd van Napoleon en was volgens minister Koen Geens dringend aan een update toe. In dit goederenrecht 2.0 vindt u ook een wijziging in de regelgeving over huizen in vruchtgebruik en 3D-verkavelingen en een nieuwe definitie voor dieren. Een korte bloemlezing.

1. BURENRUZIES

Terwijl hij tot voor kort in het luchtledige moest ingrijpen, heeft een vrederechter voortaan de handvatten om burenruzies op te lossen. Hij zal ook preventief kunnen optreden, wat nodeloos lange en geldverslindende processen moet helpen voorkomen. Enkele voorbeelden:

Hinderlijke boom

Tot nu toe kon een rechtbank alleen het bevel geven om een boom te rooien die te dicht bij de perceelgrens staat. De nieuwe wet gaat uit van een meer milieuvriendelijke oplossing, waardoor de rechter het bevel kan geven om de boom te snoeien. Er zijn ook afstanden bepaald ten opzichte van de perceelgrens: bomen hoger dan twee meter moeten op minstens twee meter van de perceelgrens staan, voor lagere bomen en struiken is dat een halve meter.

Overhangende takken

Vroeger moest u aan uw buurman vragen of u overhangende takken of doorschietende wortels mocht verwijderen. Volgens de nieuwe wet moet u dit nog altijd per aangetekende brief doen. Maar als uw buurman niet antwoordt binnen de zestig dagen, mag u zelf snoeien of dit door een firma laten doen. De factuur mag u daarna naar uw buurman sturen.

Afbrokkelende muur

Als de grensmuur van uw buur op instorten staat en op uw woning dreigt te vallen, kunt u onmiddellijk juridische stappen nemen. Vroeger kon dit alleen als de muur ook effectief was ingestort en schade had veroorzaakt.

Gevaarlijke hond

Hier geldt hetzelfde principe. Als uw buurman een gevaarlijke hond heeft, moet u niet wachten tot de hond iemand heeft gebeten voordat u juridische stappen neemt.

Kraaiende haan

De ene kraaiende haan is de andere niet, net zoals de ene blaffende hond de andere niet is. De vrederechter zal moeten nagaan of er wel geluidsoverlast is, of die continu of sporadisch is, overdag of 's nachts, enzovoort. Een blaffende hond of kraaiende haan zal op het platteland als een natuurlijk fenomeen worden gezien terwijl dit op de vijfde verdieping van een flat wellicht niet zo is.

2. EIGENDOMSRECHT

Als u een achtergelaten fiets op uw privé-eigendom vond (bijvoorbeeld uw oprit) zou die volgens de oude wet na dertig jaar de uwe zijn. Vond u die fiets op de openbare weg, dan moest u aangifte doen bij de gemeente. Als de eigenaar zich daar niet had gemeld, werd de gemeente na drie maanden eigenaar. In de nieuwe wet speelt de vindplaats geen rol meer. U moet altijd proberen de echte eigenaar te vinden. Lukt dat niet, dan kunt u de fiets zelf bijhouden of aangifte doen bij de gemeente. Na drie maanden kan de fiets worden verkocht. De werkelijke eigenaar kan tot vijf jaar later de opbrengst van die verkoop opeisen. Doet die dat niet, dan blijft de opbrengst voor de verkoper (u of de gemeente). Doet die dat wel, dan heeft de eerlijke vinder recht op een “redelijke beloning”.

3. 3D-VERKAVELINGEN

Het nieuw goederenrecht maakt het eenvoudiger om zelfstandige volumes met verschillende doelen te stapelen, zonder gemeenschappelijke delen (hal, lift, enzovoort) te moeten hebben. In zo'n '3D-verkaveling' zullen de uitbater van de ondergrondse parkeergarage, de verschillende eigenaars van de winkels op de gelijkvloerse verdieping en de verhuurders van kantoren of appartementen op de hogere verdiepingen dus veel meer juridische zekerheid krijgen.

4. HUIS IN VRUCHTGEBRUIK

Op het vlak van vruchtgebruik wordt samenwerking tussen eigenaar en vruchtgebruiker het codewoord. Stel: uw ouders zijn gescheiden, uw vader is hertrouwd en woont met zijn nieuwe partner in het ouderlijke huis. Als uw vader overlijdt, krijgt die nieuwe partner als langstlevende het vruchtgebruik over het huis terwijl u 'blote eigenaar' wordt. Volgens de oude wet zou u als blote eigenaar alle grote herstellingswerken moeten betalen, zoals een nieuw dak, nieuwe CV, enzovoort. Volgens het nieuwe goederenrecht kunt u van de vruchtgebruiker eisen dat die proportioneel bijdraagt in de kosten.

5. DIEREN HEBBEN GEVOELENS

Net zoals in Frankrijk, Duitsland en Nederland staat ook in onze nieuwe goederenwet dat dieren “een gevoelsvermogen en biologische noden” hebben. In de praktijk zal het goederenrecht op dieren van toepassing blijven - ze blijven verhandelbaar - maar er zal meer rekening moeten worden gehouden met de regelgeving inzake dierenwelzijn en -bescherming.